از ابتدای هفته گذشته، فضای بازار تحت‌تاثیر آثار روانی اجلاس اوپک و جوسازی نوسان‌گیران ارزی، هیجانی شد. بهای دلار در دو روز ابتدایی هفته 165 تومان افزایش یافت و به مرز 3500 تومان نزدیک شد. با این حال در ادامه هفته، بخشی از هیجان بازار تخلیه و تغییرات قیمتی دلار محدودتر شد. کاهش نوسانات به نوعی نشاندهنده این است که بازار در جست‌وجوی سطح پایداری از قیمت است. تغییر جزئی قیمت روز پنج‌شنبه پس از ثبات قیمتی روز چهارشنبه، نیز حاکی از آن است که دلار تا حدودی سطح جدید قیمتی خود را پیدا کرده و بازار در حال بازگشت به حالت عادی است. با کاهش نوسانات دلار، بانک مرکزی نیز در انتهای هفته جاری، نرخ رسمی دلار را با سرعت بیشتری تعدیل کرد و نرخ دلار مبادله‌ای در آخرین روز کاری هفته قبل، از مرز 2690 تومان عبور کرد.
رشد دلار در ابتدای هفته
از لحاظ نوسانات قیمتی هفته گذشته را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: در سه روز ابتدایی هفته تغییرات قیمتی دلار زیاد و فضای بازار هیجانی بود، اما پس از این فضای بازار آرام شد و در سه روز انتهایی هفته، قیمت این ارز با نوسانات چندانی مواجه نشد. روز شنبه دلار با 80 تومان نوسان افزایشی در آستانه قیمت 3400 تومان قرار گرفت. در دومین روز هفته شاخص بازار ارز به افزایش خود ادامه داد و در ساعاتی از روز بهای این ارز از مرز 3500 تومان گذشت. در ادامه این روز، قیمت به زیر 3500 تومان بازگشت و درنهایت بهای این ارز روی نرخ 3480 تومان آرام گرفت. رقمی که بالاترین قیمت دلار از 26 خرداد سال قبل بود. با این نوسانات افزایشی بهای این ارز در دو روز ابتدایی هفته 4.7 درصد رشد کرد.
ریشه نوسانات ارزی
برخی تحلیلگران افزایش قیمت دلار را در دو روز ابتدایی هفته، ناشی از آثار روانی اجلاس اوپک و کاهش قیمت نفت عنوان کردند. به اعتقاد آنها، نوسان‌گیران ارزی با ایجاد موج روانی پیرامون برخی اخبار و خرید ارز و نگهداری آن، زمینه‌ساز نوسانات کم‌سابقه‌ای شدند. از طرفی برخی باورهای اشتباه بین فعالان بازار، به این نوسانات بیشتر دامن زد. تعدادی از فعالان تصور می‌کردند با کاهش قیمت نفت و کاهش درآمدهای نفتی سمت عرضه بازار با کمبود مواجه خواهد شد. در حالی که بررسی‌ها نشان می‌داد، بر مبنای دو عامل مهم دولت با کمبود منابع ارزی رو به رو نخواهد بود. عامل اول به صندوق توسعه ملی بازمی‌گردد. در حال حاضر31 درصد از درآمدهای حاصل از منابع نفتی در صندوق توسعه ملی ذخیره می‌شود و دولت در صورت کمبود ارز با مجوز مجلس می‌تواند از منابع صندوق استفاده کند. عامل دوم واریز شدن ماهانه 700 میلیون دلار از دارایی‌های بلوکه شده نفتی به حساب‌های بانک مرکزی است. به این ترتیب دولت در مقابله با کاهش درآمدهای نفتی، می‌تواند از این دو ابزار استفاده کند.
افت دلار از میانه هفته
روز دوشنبه بخشی از هیجان بازار تخلیه و قیمت دلار کم شد. در این روز بهای دلار با 90 تومان کاهش به زیر 3400 تومان آمد؛ اما پس از این، از آنجا که این نوسانات را عوامل بنیادی اقتصاد پشتیبانی نمی‌کرد، در سه روز انتهایی از شدت نوسانات دلار کاسته شد. قیمت دلار در این سه روز مجموعا 20 تومان دیگر کم شد تا روز پنج‌شنبه قیمت این ارز تا 3370 تومان پایین بیاید.
عبور نرخ رسمی از مرز 2690 تومان
بانک مرکزی در دو روز انتهایی هفته جاری نرخ رسمی دلار را بیش از 6 تومان افزایش داد. این نهاد در ششمین روز هفته نرخ رسمی دلار را 26 هزار و 912 ریال اعلام کرد که افزایشی 32 ریالی نسبت به روز چهارشنبه داشت. با احتساب افزایش قیمتی روز چهارشنبه، در این دو روز نرخ دلار مبادله‌ای 67 ریال زیاد شد. این روند قیمت گذاری در حالی صورت گرفت که پس از تمدید مذاکرات و افزایش دامنه نوسانات، نرخ رسمی دلار تنها در تاریخ 8 آذر افزایش یافته بود و بانک مرکزی در سایر روزها این نرخ را کاهش داده بود.
به‌نظر می‌رسد با کاهش دامنه تغییرات قیمتی دلار بازار، بار دیگر زمینه تعدیل نرخ رسمی دلار فراهم‌تر شده است.
ورود و خروج سکه از کانال‌های قیمتی
هفته گذشته سکه عمدتا در دو کانال 950 هزار تومان و 960 هزار تومان نوسان کرد و در ششمین روز هفته بهای سکه در نزدیکی کانال 960 هزار تومان قرار گرفت. در آخرین روز کاری هفته، هر سکه بهار آزادی به بهای 959 هزار تومان در بازار معامله شد که تغییری نسبت به روز چهارشنبه نداشت. روز پنج‌شنبه با وجود افت جزئی قیمت دلار در بازارهای داخلی و اونس در بازارهای جهانی، بهای سکه تغییر قیمتی را ثبت نکرد. با افت اونس و دلار، ارزش ذاتی سکه نسبت به روز چهارشنبه، 3 هزار تومان پایین آمد و قیمت بازار با ارزش ذاتی این فلز تقریبا برابر شد و قیمت سکه در بازارهای روز پنج‌شنبه حبابی نداشت.
قیمت ارز در مناطق آزاد
بررسی قیمت‌ها نشاندهنده این بود که نرخ فروش مناطق آزاد با نرخ فروش بازار پایتخت تفاوت چندانی نداشته و اختلاف قیمت تنها به 5 تومان می‌رسید. با این حال نکته قابل توجه تفاوت نرخ خرید دو بازار بود؛ درحالی که در بازار پایتخت اختلاف نرخ خرید و فروش غالبا بالای 30 تومان بود، در بازار مناطق آزاد اختلاف نرخ خرید و فروش معمولا کمتر از 20 تومان بود. در مورد نرخ حواله نیز بهای دو بازار معمولا تفاوتی 10 تومانی داشت و نرخ صدور حواله در کیش 10 تومان بالاتر از بازار تهران بود.
