افراد ثروتمند و آنهايي كه بهدليل نوع فعاليت اقتصاديشان ترجيح ميدهند بهنوعي شاخص باشند، داشتن يك شمارهتماس اختصاصي و منحصربهفرد برايشان بسيار مهم است. همين تمايل باعث شده تا بسياري از اپراتورهاي مخابراتي جهان دست بهكار ارايه شمارههاي اختصاصي شوند كه با نام افراد يا نام تجاريشان تنظيم شده است. به اين پديده فون واژه يا phoneword گفته ميشود. كاري كه البته در ايران، بهشكلي سودجويانه از سوي واسطههاي بازار سيمكارت تلفن همراه و با قيمتهايي نجومي انجام ميشود. اين پديده كه يك فرصت منحصربهفرد براي واسطههاي بازار ايجاد كرده و با فروش سيمكارتهاي بهاصطلاح رند، سودهاي كلاني كسب كردهاند و حالا، اين امكان نيز فراهم است كه با استفاده از شمارههايي كه ميتوانند با نام تجاري يا شخصي موردنظر مشتري يكسان شوند، سودهاي چنددهميليوني به جيب بزنند.
نكته اينجاست كه مخابرات استان تهران نيز سال گذشته اعلام كرد تعداد محدودي فونواژه ارايه خواهد داد. شمارههاي چهار و پنجرقمي شبكه هوشمند (IN) كه ظاهرا مشتري چنداني هم نداشت. داوود زارعيان مديركل روابط عمومي مخابرات ايران به «تعادل» ميگويد: اين طرح در تلكام سال92 معرفي شد. ولي به نظرم مشتري چنداني نداشت. يكي از دلايل اين موضوع محدود بودن فونواژههاي معناداري بود كه ميشد از تركيب چند شماره محدود خلق كرد كه آنهم بهدليل قيمت غيرمنطقي و ناكارآمدي اسامي ايجادشده بهجاي شماره تلفن مورد استقبال قرار نگرفت.اما، اين موجب نشد تا بازار سيمكارت نتواند از اشتياق برخي ثروتمندان و بازاريان براي داشتن شماره منحصربهفردي كه با نام خودشان يا نام تجاريشان يكسان است، بهرهبرداري نكنند.
درحالحاضر سيمكارتهايي با شمارههاي كاملا غيررند! كه تنها ميتوان آنها را با استفاده از واژگان درج شده روي صفحه كليد شمارهگيري تلفنها با قيمتهايي بعضا 100ميليوني يا كمتر به فروش برساند، وجود دارند كه با وجود اين بازهم چندان مورد توجه و استقبال قرار نگرفته است. با اين حال هنوز هم سودجويان بازار اميدوارند كه بتوانند يك مشترك پولدار براي شمارههايي پيدا كنند كه خودشان خلق كردهاند.
آنها خطهاي تلفنهمراهي كه شايد قيمتي كمتر از 300هزارتومان داشته باشند را با اسامي خاص هماهنگ كرده و با قيمتهايي 50، 60 تا 100ميليون توماني براي فروش گذاشتهاند كه اگر يكي از اين شمارهها به فروش برسد، ميتواند سود قابلتوجهي نصيب آنها كند. يك كارشناس بازار موبايل ميگويد: خلاقيت و نوآوري اقتصادي يكي از اصليترين ويژگيهاي فناوريهاي ارتباطي است كه عمدتا از سوي ارايهدهندگان خدمات يا شركتهاي خدمات ارزشافزده ارايه ميشود و هدف آن، خلق ثروت ازطريق افزايش رضايتمندي و وفاداري مشتريان است. اما شيوه بيقاعدهيي كه در بازار ايران براي نوآفريني مورد استفاده قرار ميگيرد، بيش از هرچيز به سوءاستفاده از كماطلاعي كاربران شبيه است تا ارايه خدمات خلاقانه ارزش افزوده.
فونواژه
فونواژه (phoneword) كه از آن با نامهاي مختلفي همچون شماره رند اسمي، رند حروفي، شماره تركيبي يا تلواژه هم ياد ميشود، يك عنوان تجاري و يكي از راههاي بازاريابي است كه روزبهروز به كاربران آن افزوده ميشود. مزيت اين سرويس در يادآوري سادهتر كلمات نسبت به اعداد در شمارههاي تلفن است كه تعدادي شماره بيمعنا هستند. از طرفي در بسياري از كشورهاي جهان، ازجمله در امريكا، كانادا، اروپا و استراليا و...، اكثر شركتهاي بزرگ بهجاي اينكه شماره تلفن خود را با عدد بيان كنند، با حروف و با نام برند خود بيان ميكنند تا هيچگاه از خاطر مشتريان فراموش نشود و آنها بتوانند به سريعترين روش ممكن با شركت ارتباط برقرار كنند.
اين نوع شمارهها از روي حروف مندرج روي دكمههاي شمارهگير تلفن يا موبايل گرفته ميشوند و بهيادسپاري آنها بسيار راحتتر از بهيادسپردن يك شمارهتلفن عددي است. از طرفي مشكل عمدهيي كه تا دهههاي اخير وجود داشت، اين بود كه كشورهاي مختلف جهان، استانداردهاي متفاوتي براي چنين صفحه كليدي داشتند و بنابراين يك نام مشخص در كشورهاي مختلف معادل شمارههاي مختلفي ميشد، اما در سالهاي اخير استاندارد بينالمللي آن از طرف بسياري از كشورها مورد قبول واقع شده و تقريبا در همه گوشيهاي ثابت و موبايل جهان استاندارد واحدي حاكم شد. در زمينه تجاري نيز تقريبا اكثر شركتهاي معروف جهان فونواژه دارند و مشتريان آنها بهوسيله فونواژه با آنان سريعا ارتباط برقرار ميكنند. در ايران هم، سال گذشته فقط شركت مخابرات به ارايه اين خدمت ارزشافزوده پرداخت كه مشتري چنداني نداشت و احتمالا بههميندليل هم هيچكدام از اپراتورهاي تلفن همراه وارد اين بازار نشدند. كارشناسان ميگويند: در ايران حدود 10درصد از مردم با فونواژه آشنا هستند و اين موضوع در كنار گرانقيمت بودن و محدود بودن شماره واژههاي قابلدريافت يكي از دلايل مهم در كماقبالي به اين پديده معرفي شده است.