درآمد 11 میلیارد دلاری ایران به خاطر کاهش تحریم‌ها

پس از آن که روز سه‌شنبه گزارشی مبنی بر زیان 175 میلیارد دلاری امریکا از تحریم‌های ایران منتشر شد، روز گذشته یک مرکز مطالعاتی در امریکا از دستاورد 11 میلیارد دلاری کاهش تحریم‌ها برای ایران طی 6 ماه گذشته خبر داد و پیش‌بینی کرد رشد اقتصادی ایران در سال‌جاری به 2 درصد برسد.

به گزارش پایگاه اینترنتی دیلی بیست، کاخ سفید به‌منظور رسیدن به توافق اولیه با ایران، از فشار تحریم‌ها علیه ایران کاست، اما اقتصاد ایران جهش سریعی داشته و با نزدیک شدن به زمان پایان مذاکرات، اهرم غرب را کنار زده است. همچنان که امریکا و مذاکره‌کنندگان هم‌پیمانش این هفته در وین در تلاش برای رسیدن به توافق با ایران هستند، امسال نسبت به سال گذشته از اهرم‌های کمتری برای فشار به همتایان ایرانی خود بهره می‌برند.

این، نتیجه مطالعات اخیر دو گروه اقتصادی مرکز مطالعات اقتصاد جهانی روبینی و بنیاد دفاع از دموکراسی است که اقتصاد ایران - و تحریم‌های بین‌المللی اعمال شده بر بانک‌ها، صادرات نفت و آمار دولت این کشور ــ را تحلیل کرده‌اند. گزارش آن‌ها چنین نتیجه‌گیری می‌کند که در سال گذشته با شروع کاهش تحریم‌های امریکا و دیگر کشورهای غربی علیه ایران به‌منظور کشاندن ایران پای میز مذاکره و پایان دادن به برنامه هسته‌ای این کشور، اقتصاد ایران شروع به بهبود کرده است.

طبق این مطالعات بهبود اقتصاد ایران، برای مردم این کشور که شاهد پول در حال سقوط، تورم در حال نوسان و رکود در تولید ناخالص داخلی بوده‌اند، خبر خوشایندی است. در همین زمان، تحریم‌هایی که اوباما برای ایجاد فشار بر ایران به‌منظور آغاز مذاکرات وضع کرده بود، تأثیرشان را از دست داده‌اند.
مارک دوبویز، نویسنده این گزارش گفت: «در سال 2012 و اوایل سال 2013 اقتصاد ایران خفته بود. در نتیجه تصمیم کابینه این کشور برای کاهش فشار تحریم‌ها، اقتصاد این کشور اکنون به‌تدریج در حال رشد است».

دوبویز و تحلیلگران گروه روبینی چنین نتیجه گرفتند که انتظار می‌رود به‌طور مثال تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2014 و 2015 به‌میزان 2درصد افزایش یابد. این رشد، فقط یک رشد متوسط است اما برای عملکرد اقتصادی ایران در سال مالی 2013-2012که تولید ناخالص داخلی‌اش به منفی  6/6 درصد رسید، رشد بسیار قابل توجهی است.تورم نیز در حال کاهش است. اقتصاد ایران در سه‌ماهه اول سال 2014 شاهد کاهش نرخ تورم به زیر 20 درصد بود که هرچند رقم نگران کننده‌ای است اما نسبت به نرخ 45 درصدی تورم ایران در اوایل سال 2013 کمتر است.

تا پایان سال 2012، هر دلار در ایران برابر با 40 هزار ریال بود. از ماه ژوئن تا به امروز، بهای هر دلار در ایران به 33 هزار ریال رسیده است.بر اساس این گزارش بیش از یک سال قبل، رئیس جمهوری امریکا تدریجاً شروع به کاهش تحریم‌ها علیه ایران کرد. در ابتدا، وزارت خزانه‌داری امریکا تحریم‌های شرکت‌های پیشرو، بانک‌ها و اشخاصی را که سابق بر این، ایران طی تحریم‌های موجود با آن‌ها همکاری می‌کرد، کاهش داد. این کاهش تحریم‌ها، با انتخابات ایران و انتخاب حسن روحانی در ژوئن سال 2013 همزمان بود. در ماه نوامبر، امریکا و هم‌پیمانانش، بازهم از فشار تحریم‌ها کاستند و به تهران اجازه دادند مقداری از نفت خود را مبادله و مقداری از فلزات گرانبهایش را صادر کند.

مقامات بلندپایه کاخ سفید در همان روزها به کنگره امریکا گفتند که کاهش تحریم‌های ایران کوتاه‌مدت خواهد بود، به‌عنوان مثال جان کری وزیر کشور امریکا اعلام کرد که کاهش تحریم‌هایی که به ایران پیشنهاد شده است ارزشی بیش از 7 میلیارد دلار ندارد.طبق مطالعات جدید، ارزش کاهش تحریم‌های اقتصادی از سوی اوباما طی شش ماه گذشته بالغ بر 11 میلیارد دلار می‌شود. این رقم شامل 7 میلیارد دلار درآمد ایران در درآمدهای جانبی حاصل از صادرات تولیدات نفتی و غیرنفتی به‌علاوه دسترسی به 2/4 میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران در بانک‌های خارجی است که طبق تحریم‌های پیشین، عملاً دسترسی به آن غیرممکن بود.

این مطالعه همچنین حاکی از آن است که ارزش تحریم‌های اقتصادی ایران بیش از پول مازاد حاصل از درآمدهای نفتی که به ایران اجازه دسترسی به آن داده شده و پول آزاد شده از بانک‌های جهانی است. در این گزارش آمده است: «از اواسط سال 2013 ما شاهد کاهش شدت فشار تحریم‌ها و پیشرفت تمایلات بین‌المللی و داخلی به‌طرف اقتصاد ایران بوده‌ایم. » این گزارش همچنین می‌افزاید: این تحولات جدید سرمایه‌گذاران و برخی بانک‌ها را به ریسک برای تجارت با ایران تشویق می‌کند.