دلار آمریکا در اولین روز هفته جاری افت قیمتی نسبتا شدیدی را متحمل شد. روند نزولی و گاه با نوسان قیمت دلار که از شروع به کار دولت جدید شروع شده بود، در اولین روزهای دی‌ماه تحت‌تاثیر مسائل مختلفی قرار گرفت و معکوس شد؛ اما پیش‌بینی بازاری‌ها درست از آب درآمد و این ارز پراهمیت پس از گذشت دو هفته روند پیشین خود را از سر گرفت، تا اینکه در روز شنبه قیمت دلار 25 تومان کاهش یافت و پایین‌تر از ارقام پیش از شروع دی‌ماه خود قرار گرفت. قیمت دلار حتی تا 2920 تومان هم در این روز کاهش داشت؛ اما دوباره مقداری بالا رفت. کارشناسان دلایل عمده افت قیمت رخ‌‌داده را انتشار اخبار توافق نهایی ایران با کشورهای غربی، نزدیک شدن به آغاز مرحله‌ای لغو تحریم‌ها، اظهارات رئیس بانک مرکزی و کاهش تقاضای ارز به‌دلیل تعطیلات عنوان کرده‌اند. البته معمولا این تغییرات شدید، در ادامه قدری تعدیل می‌شود؛ ولی به‌‌هرحال صرافان معتقد هستند که بازار تقریبا در مورد نهایی شدن توافق‌ها به اطمینان رسیده است. همزمان به‌رغم افزایش بهای جهانی اونس طلا به دلیل کاهش نرخ دلار، قیمت سکه نیز ریزش داشت و در بازار نقدی و بازار آتی با کاهش روبه‌رو شد.
افت چشمگير دلار، سكه را ريزشي كرد
طي هفته گذشته ميلادي، بهاي جهاني طلا با ايجاد يك نمودار U شكل، از قيمت 1253 دلار به تدريج رو به كاهش گذاشت تا در كمترين بها به 1241 دلار برسد و مجددا با طي مسير صعودي در پايان معاملات روز جمعه، بهاي 1255 دلار را ثبت كند. به اين ترتيب طلا در معاملات روز جمعه با 13 دلار افزايش به نسبت روز قبل از آن، رقم 1255 دلار را به ثبت رساند. اين صعود طلايي در پي ارائه آمارهاي نااميد كننده از اقتصاد آمريكا در پايان هفته گذشته در كنار اظهارنظر اخير رئيس فدرال رزرو اين كشور مبني بر نگراني وي از ناپايداري اوضاع اقتصادي و بيكاري بلندمدت- كه موجب شد سرمايه‌گذاران به ادامه روند تسهيل پولي توسط بانك مركزي آمريكا اميدوار شوند- به وقوع پيوست.
با وجود اينكه اونس طلا چنين افزايشي را تجربه كرده بود، روز شنبه گذشته بازارهاي سكه داخلي كاهش قيمت گرفتند. در اين روز از بهاي سكه تمام بهار طرح جديد 6000 تومان كاسته شد. روز شنبه البته دلار بازار آزاد هم كاهش قيمت داشت به طوري كه در صبح اين روز بهاي دلار 2955 تومان بود كه كاهش اندكي را به نسبت پنج‌شنبه گذشته نشان مي‌داد اما به تدريج از بهاي دلار كاسته شد تا جايي كه به 2920 تومان هم رسيد. اين رقمي بود كه براي اولين بار پس از اولين توافق تاريخي ايران با 1+5 (در تاريخ 4 آذر كه قيمت دلار به 2880 تومان هم رسيد) به ثبت مي‌رسيد. پيش از آن در كمترين قيمت در تاريخ 12 آذر ماه قيمت دلار در بازار آزاد به 2930 تومان رسيده بود.
از دلايل كاهش چشمگير بهاي دلار در روز شنبه كه موجب شد به‌رغم صعود 13 دلاري بهاي طلا در بازارهاي بين‌المللي، سكه نقدي حتي با كاهش قيمت مواجه شود، مي‌توان به خبر توافق نهايي با كشورهاي غربي و اروپايي (يكي از ديپلمات‌هاي بلند پايه اتحاديه اروپا در اين روز اعلام كرد كه همه اسناد در اين باره آماده است و ما تنها بايد در لحظه مناسب دكمه را فشار دهيم) و نزديك شدن به آغاز مرحله‌اي لغو تحريم‌ها از امروز، در كنار اظهارنظر رئيس كل بانك مركزي پيرامون جلوگيري اين بانك از هرگونه نوساني كه خلاف جهت‌گيري‌ها و اصول اقتصادي باشد - حال جهت حركتي قيمت‌ها كاهشي باشد يا افزايشي - و نيز جلوگيري از تلاطم و شوك‌هاي زودگذر در بازار ارز، اشاره كرد كه توانستند دلار را وادار به ريزش كنند تا اين ارز مهم كف قيمتي جديدي را به خود ببيند. علاوه‌بر اين مسائل، افت تقاضا به دليل تعطيلات را هم مي‌توان به عوامل ريزشي شدن بهاي دلار اضافه كرد.
در مورد تغييرات قيمت سكه در بازار نقدي هم بايد گفت كه با گذشت كمتر از يك هفته از توافق اخير صورت گرفته در ژنو، در پايان معاملات روز شنبه گذشته قيمت سكه نقدي، 862 هزار تومان بود كه ريزش 11 هزار توماني را به نسبت دوشنبه هفته قبل نشان مي‌داد. ديروز هم با وجود اينكه بازارهاي ارز و سكه به دليل ولادت پيامبر اكرم (ص) در تعطيلات به سر مي‌بردند اما سايت اتحاديه طلا و جواهر كشور از كاهش بهاي سكه‌هاي نقدي خبر مي‌داد. بنا بر اطلاعات اين سايت، از بهاي سكه تمام بهار آزادي – تا ميانه اين روز– 8000 تومان كاسته شد.
بازار قراردادهاي آتي سكه طلا هم با ريزش دلار، روز شنبه از قيمت سررسيدهاي خود كاست؛ البته ريزش‌هاي آتي كمتر از سكه نقدي بود. هرچند مساله لغو تدريجي تحريم‌ها از امروز مطرح است اما به عقيده برخي كارشناسان بازار ارز و سكه، انتظاري براي ريزش شديد قيمت‌ها وجود ندارد، چراكه اين بازارها پيش از اين واكنش خود را به اين مساله نشان داده‌اند. از سوي ديگر برخي بر اين باورند كه لغو تحريم‌هاي گفته شده بيشتر از اينكه ارزآور باشد، ارزبر است و بنابراين نمي‌توان انتظار كاهش تدريجي قيمت دلار را براي ماه‌هاي آينده داشت؛ مگر اينكه لغو اين تحريم‌ها موجب گشايش‌هاي بانكي شود كه به نزديك شدن نرخ دلار مبادله‌اي و آزاد كمك كند وگرنه با دلار 2650 توماني (مصوب در بودجه 93) و هزينه‌هاي حواله پول براي بانك مركزي، بهاي دلار آزاد براي سال 93 نمي‌تواند كمتر از 2900 تومان باشد. اما در همين خصوص برخي ديگر از تحليلگران اقتصادي معتقدند كه ورود پول‌هاي بلوكه شده ايران كه قرار است طي چند مرحله صورت بگيرد و در كمترين رقم به 400 ميليون دلار مي‌رسد، حجم عظيمي است كه در برابر خروج تدريجي ارز، مي‌تواند قد علم كند. به باور اين گروه، از آنجا كه خروج ارز به دليل رفع تحريم كالاهاي وارداتي بسيار تدريجي صورت خواهد گرفت، حتي پيش‌بيني نمي‌شود كه تا بعد از عيد 93 هم تقاضا براي ارز وارداتي شدت بگيرد. به هر ترتيب براي روزهاي پيش رو، خبرهاي ژنو 2، اخبار پيرامون توافق هسته‌اي و لغو تحريم ها، در كنار نوسانات اونس طلا، تا حدودي بر تغييرات قيمتي دلار و سكه اثر گذارند؛ ضمن اينكه آنچه براي مسير قيمتي طلا در بازارهاي جهاني در هفته پيش رو پيش‌بيني مي‌شود، افزايش بها است.
