موبایل بانک از اینترنت بانک پیش افتاد

شهروند| براساس بررسی آماری که توسط یکی از بانک‌های خصوصی کشور صورت گرفته، تنها 19.1 درصد از پایتخت‌نشینان برای همه کارهای بانکی خود از خدمات بانکداری الکترونیک استفاده می‌کنند. این پژوهش که چندی پیش با عنوان «بررسی نگرش و گرایش شهروندان تهرانی به بانکداری الکترونیک» با حجم نمونه ١٢٠٠نفر از شهروندان ١٨‌سال به بالای شهر تهران، از طریق نظرسنجی در ١٠٠ نقطه از شهر درمناطق ٢٢ گانه تهران انجام شده، نشان می‌دهد که ٢٢.٥‌درصد از پایتخت‌نشین‌ها نیمی از کارهای بانکی خود و ٢١.٣‌درصد نیز خیلی کم از خدمات بانکداری الکترونیک استفاده می‌کنند. نتایج این بررسی حاکی از آن است که ٣٦.٩‌درصد شهروندان نیز اظهار کرده‌اند که اصلا از خدمات بانکداری الکترونیکی بانک‌ها استفاده نمی‌کنند.

70 درصد مشتریان بانکداری الکترونیک تحصیلات دانشگاهی دارند

همچنین براساس یافته‌های این نظرسنجی، هرچقدر به سن افراد افزوده می‌شود، ازمیزان استفاده آنها ازخدمات بانکداری الکترونیکی کاسته شده است؛ این پژوهش نشان داد، ٦٦‌درصد کسانی که تقریبا برای همه اموربانکی خود از بانکداری الکترونیکی استفاده می‌کنند، در بازه سنی ٢٠ تا ٤٠‌سال قرار دارند.

یافته‌ها گویای آن است که میان تحصیلات و میزان استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی رابطه معنادار وجود دارد و هر قدر به تحصیلات افراد افزوده شود، میزان استفاده آنها از خدمات بانکداری الکترونیکی افزایش می‌یابد. به‌طوری که ٧٠,٩‌درصد کسانی که برای همه امور بانکی خود از بانکداری الکترونیکی استفاده می‌کنند، تحصیلات دانشگاهی دارند و ٧٩.٦‌درصد کسانی که اصلا از این خدمات استفاده نمی‌کنند، فاقد تحصیلات دانشگاهی‌اند.این‌که کدام خدمت بانکداری الکترونیکی بیشترین استفاده شهروندان را داشته، پرسش دیگری است که در این پژوهش بررسی شده است. یافته‌ها نشان داد که موبایل بانک با ٣٢.٥درصد، بیشترین میزان استفاده دربین شهروندان است و پس از آن اینترنت بانک با ٣٠.٩‌درصد و تلفن بانک با ٢٢‌درصد قرار دارد. همچنین ٨.٧‌درصد شهروندان از اینترنت بانک همراه و ٥.٩‌درصد از همبانک استفاده می‌کنند.

محبوبیت استفاده از تلفن بانک در بین میانسالان

بررسی یافته‌ها نشان داد که تفاوت معناداری بین زنان و مردان در استفاده از انواع خدمات الکترونیکی بانکی وجود ندارد. براین اساس میزان استفاده زنان و مردان از انواع خدمات به یک نسبت تقریبا مساوی است، اما میزان استفاده از بعضی خدمات در بین افراد با گروه‌های سنی مختلف و سطوح تحصیلی گوناگون متفاوت از سایرین است. براساس یافته‌ها، اینترنت بانک، همبانک، موبایل بانک و اینترنت بانک، در بین گروه سنی ٢١ تا ٣٠سال، به‌طور معناداری بیش از سایر گروه‌های سنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما نکته جالب توجه، استفاده گروه‌های سنی میانسال از «تلفن بانک» است. درمجموع ٥٢‌درصد کسانی که از تلفن بانک استفاده می‌کنند، بین ٣١ تا ٥٠‌سال هستند.

چرایی استفاده یا نپذیرفتن خدمات بانکداری الکترونیک

دراین بررسی دلیل نپذیرفتن یا استفاده نکردن ازخدمات بانکداری الکترونیکی نیز مورد بررسی قرار گرفته که براساس یافته‌ها مهم‌ترین عامل در نپذیرفتن این خدمات ازسوی شهروندان، «احساس عدم سهولت» در استفاده از خدمات الکترونیکی بانکی است.

موضوع سهولت ادراک شده، به درجه‌ای اطلاق می‌شود که شخص معتقد است؛ یادگیری چگونگی استفاده از یک فناوری خاص نیازمند تلاش اندکی از لحاظ ذهنی است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ٤٢,١‌درصد شهروندان (تقریبا نیمی از شهروندان) احساس می‌کنند که شیوه کار با خدمات الکترونیکی مثل اینترنت بانک و... پیچیده و سخت است و نیاز به تلاش فراوان دارد و همین امر آنها را از استفاده از این خدمات منصرف می‌کند.

براساس نتایج این بررسی، هرچقدر بانک‌ها به لحاظ ذهنی بر احساس سهولت استفاده ازخدمات الکترونیکی بانک‌ها تمرکز کنند، گرایش مشتریان بالقوه و بالفعل به این خدمات افزایش می‌یابد. نتایج نشان می‌دهد که ٣٣,٧‌درصد شهروندان نمی‌دانند که از طریق بانکداری الکترونیک چه اموری را می‌توانند انجام دهند. همچنین فقط ١٠‌درصد شهروندان «احساس عدم امنیت» را به‌عنوان مهم‌ترین دلیل خود برای عدم استفاده از خدمات الکترونیکی دانسته‌اند. امنیت ادراک‌شده به ادراک فرد نسبت به امنیت سامانه از لحاظ حفظ حریم شخصی در انجام مبادلات بانکداری الکترونیکی اطلاق می‌شود.این یافته برخلاف ذهنیت بسیاری از مدیران بانکی است که احساس عدم امنیت را مهم‌ترین دلیل عدم اقبال مردم به بانکداری الکترونیک می‌دانند.

بی‌اعتمادی ٣/٢١‌ درصد افراد دانشگاهی به خدمات الکترونیکی بانک‌ها درمجموع بررسی دلایل عدم اقبال مشتریان به خدمات الکترونیکی بانک‌ها به تفکیک زنان و مردان و گروه‌های سنی مختلف حاکی از نبود تفاوت معنادار میان آنهاست. بدین معنی که برای زنان و مردان و گروه‌های سنی مختلف، سهولت درک‌شده، مفیدبودن و احساس امنیت به ترتیب سه عامل عدم استفاده از خدمات الکترونیکی بانک‌هاست.نکته جالب توجه دیگر در یافته‌ها، احساس عدم امنیت در استفاده از خدمات الکترونیکی در بین افراد تحصیلکرده است؛ ٢١,٣‌درصد افراد دانشگاهی به خدمات الکترونیکی بانک‌ها اعتماد ندارند که احتمالا این عدم اعتماد، خود مانعی برای پرس‌وجوی این افراد درخصوص خدمات الکترونیکی بانکی و به دنبال آن احساس غیرمفید بودن این خدمات است.