در پي كودتاي نظامي كه در نيمه‌شب شنبه در تركيه رخ داد و در ساعات اوليه صبح شنبه با تسليم شدن فرمانده كودتاچيان در تركيه نافرجام ماند، اكثر رسانه‌هاي بين‌المللي پوشش رسانه‌يي اين كودتا را در راس اخبار و تحليل‌هاي خود قرار دادند. در همين راستا و با توجه به تحولات مهمي كه در يكي از كشورهاي مهم منطقه خاورميانه به وقوع پيوست، جمهوري اسلامي ايران نخستين كشوري بود كه نسبت به اقدام نظاميان تركيه واكنش نشان داده و در همان ساعات اوليه علاوه بر تماس‌هاي مكرر محمدجواد ظريف وزير امور خارجه كشورمان با مولود چاووش اوغلو همتاي تركيه‌يي خود، شوراي عالي امنيت ملي نيز در اين خصوص تشكيل جلسه داد.
به گزارش اداره كل ديپلماسي رسانه‌يي وزارت خارجه كشورمان، ظريف طي سه بار تماس تلفني با وزير خارجه تركيه در جريان آخرين تحولات تركيه قرار گرفت. علاوه بر تماس‌هاي فوق، ظريف در اظهارنظري نگراني خود را نسبت به بحران در تركيه اعلام و برخواست جمهوري اسلامي ايران مبني بر حفظ ثبات، امنيت و دموكراسي در تركيه تاكيد كرد. وي از دفاع دليرانه مردم تركيه از دولت منتخب خود حمايت و اضافه كرد: كودتا در اين منطقه جايي ندارد و محكوم به شكست است.
ظريف همچنين در حساب توييتري خود ديشب پس از اعلام خبر كودتا نوشت كه «براي مردم تركيه نگران است. ثبات، دموكراسي و سلامت مردم تركيه بسيار اهميت دارد. اتحاد و خردورزي در اين شرايط ضروري است.»
ايران از دولت منتخب تركيه حمايت مي‌كند
بهرام قاسمي سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان نيز در واكنش به كودتاي نافرجام در تركيه اظهار داشت: ايران با دقت و حساسيت بالا، تحولات در كشور همسايه خود را دنبال مي‌كند. وي با اشاره به سه بار تماس تلفني ظريف با همتاي ترك خود از شروع بحران در نيمه شب گذشته تا ظهر شنبه اظهار داشت: ما عميقا نگران ثبات، امنيت، وحدت، مردم‌سالاري و حاكميت قانون در تركيه هستيم. قاسمي تاكيد كرد: جمهوري اسلامي ايران ضمن توصيه به پرهيز از توسل به خشونت، از دولت منتخب مردم حمايت مي‌كند. وي افزود: براي جمهوري اسلامي ايران تركيه‌يي با ثبات، امن و مردم‌سالار اولويت دارد و اميدوار است ثبات و آرامش كامل هر چه سريع‌تر به كشور دوست و همسايه‌مان بازگردد.
مخالفت ايران با هرگونه كودتا
از سوي ديگر علي شمخاني نماينده مقام معظم رهبري و دبير شوراي عالي امنيت ملي در پايان جلسه اين شورا گفت: در اين جلسه ضمن بررسي جامع تحولات تركيه بر موضع رسمي جمهوري اسلامي ايران در محكوميت اقدام كودتاگران و حمايت از خواست و اراده مردم تاكيد شد. به‌گزارش ايرنا وي با بيان اينكه منطقه و محيط پيراموني ما دستخوش حوادث و تنش‌هاي مختلفي است، ضمن تقبيح هرگونه اقدام نظامي براي تحميل اراده سياسي، انجام هرگونه كودتا را با خواست واقعي مردم درتضاد عنوان كرد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به پيگيري لحظه به لحظه تحولات از ابتداي وقوع كودتا در تركيه و تماس نزديك با نهادها و مقامات تركيه تصريح كرد: ما از دولت قانوني تركيه حمايت مي‌كنيم و با هر نوع كودتا چه داخلي و چه با پشتيباني طرف‌هاي خارجي مخالف هستيم.
شمخاني ادامه داد: آنچه فرجام تحولات تركيه را رقم زد، اراده و حضور مردم و هوشياري احزاب سياسي است كه با مشاركت خود اين كودتا را ناكام گذاشتند. دبير شوراي عالي امنيت ملي درباره امنيت مرزهاي كشور نيز خاطرنشان كرد: مرزهاي شمال غرب كشور در همسايگي با تركيه از امنيت كافي برخوردار است و آمادگي لازم در نيروهاي زميني و هوايي نيز براي صيانت وجود دارد و در اين رابطه جاي هيچ‌گونه نگراني نيست.
به هموطنان ايران آسيبي نرسيده است
محمدابراهيم طاهريان‌فرد سفير ايران در تركيه نيز در گفت‌وگويي اعلام كرد: در جريان تحولات اخير در تركيه آسيبي به شهروندان ايراني در تركيه نرسيده است. وي با بيان اينكه پيش‌بيني نمي‌شود، وضعيت فعلي طولاني شود، گفت: در بالاترين سطح با مقامات تركيه در تماس هستيم و هنوز گزارشي در خصوص از سرگيري فعاليت‌هاي عادي فرودگاه‌ها دريافت نشده است و سفارت ايران به مسافران ايراني توصيه مي‌كند كه در هر جا كه هستند، فعلا بمانند و مواظب امنيت جاني خود باشند تا تكليف فرودگاه‌ها روشن شود.
تبريك براي پيروزي اراده مردم و دموكراسي
از سوي ديگر علي لاريجاني، رييس مجلس شوراي اسلامي نيز در پيامي به اسماعيل قهرمان رييس مجلس ملي كبير جمهوري تركيه پيروزي اراده مردم، حاكميت ملي و دموكراسي را بر اقدام مذبوحانه و محكوم به شكست عليه نهادهاي منتخب در اين كشور تبريك گفت. وي اظهار داشت: وقايع ساعات گذشته به خوبي نشان داد راي، اراده و خواست ملت‌ها تعيين‌كننده است و ديگر كسب حاكميت از طرق غيرقانوني و نامشروع را بايد در اوراق سياه كتاب‌هاي تاريخ جست‌وجو كرد، صداي ملت‌ها بلندتر و رساتر از غرش تانك‌هاست. در همين راستا پارلمان اسلامي ايران ضمن محكوم كردن اقدام نظامي عليه نهادهاي منتخب مردم به ويژه حمله به پارلمان تركيه به عنوان مظهر دموكراسي، اراده و خواست مردم بر حمايت همه‌جانبه دولت و ملت جمهوري اسلامي ايران از مردم مسلمان كشور دوست و برادر جمهوري تركيه تاكيد مي‌كند.
مردم تركيه حاكميت خود را پس خواهند گرفت
در همين راستا حميد ابوطالبي معاون سياسي دفتر رييس‌جمهوري در پيام توييتري خود درباره كودتاي تركيه نوشت: جمهوري اسلامي ايران حمايت از مردم و نظام‌هاي برآمده از انتخابات را از مهم‌ترين اصول خود مي‌داند.
وي اظهار داشت: مردم مسلمان و همسايه تركيه حاكميت خود را پس خواهند گرفت. ما هيچ‌گاه در برابر كودتا و نقض حاكميت مردم بي‌تفاوت نبوده‌ايم، لذا تحولات تركيه را با حساسيت پيگيري كرده و راي مردم را تعيين‌كننده مي‌دانيم.
- تعادل