«واردات بدون واسطه منجر به کاهش قیمت خودروهای وارداتی خواهد شد؟» این نخستین پرسشی است که پس از سخت‌گیری‌ها برای واردات مستقیم خودرو از شرکت‌های مادر به ذهن خطور می‌کند.
هفته گذشته بود که رئیس مرکز اصناف و بازرگانان وزارت صنعت، به واردکنندگان خودرو شش ماه فرصت داد تا مجوز نمایندگی‌های خود را از شرکت‌های مادر کسب کنند و دور واردات با واسطه از سایر نمایندگی‌ها را خط بکشند؛ تصمیمی که کارشناسان از آن به‌عنوان تصمیمی خوب در زمانی نامناسب یاد کردند، زیرا واردکنندگان معتقدند تا پابرجا بودن تحریم‌های بانکی و وصل شدن سیستم بانکی ایران به بانک‌های جهانی، امکان واردات مستقیم از شرکت‌های مادر نیست.
اما سیاست‌گذاران همچنان بر تصمیم خود مانده‌اند. اکنون دو پرسش مطرح است، نخست اینکه آیا واردات بدون واسطه منجر به کاهش هزینه و در نتیجه کاهش قیمت خودروهای وارداتی خواهد شد؟
فرهاد احتشام‌زاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو، در گفت‌وگو با "فرصت‌امروز" در این زمینه بیان می‌کند: «وقتی شرکت مادر به صورت مستقیم در هر بازاری حضور پیدا کند، همه سعی خود را می‌کند تا بیشترین سهم را در آن بازار کسب کند.
این علاوه براینکه این قابلیت را به وجود می‌آورد که خود شرکت مادر مستقیما بازار را رصد کند، قابلیت استفاده از مشوق‌های خرید برای نمایندگان رسمی را نیز فراهم می‌کند. البته نمی‌توان گفت این موضوع عمومی است، بلکه بستگی به سیاست‌های شرکت مادر در قبال نماینده رسمی و بازار دارد. اما با توجه به شرایط کشور ما و وجود برندهای مختلف که زمینه‌ساز رقابت در بازار خودروهای وارداتی شده است، طبیعتا ارتباط مستقیم با شرکت‌های مادر باید منجر به کاهش هزینه شود.»
کوروش مرشدسلوک، عضو هیأت‌مدیره شرکت ایرتویا، در پاسخ به این پرسش به «فرصت امروز» می‌گوید: «قطعا تأثیر خواهد داشت. تعرفه، بهای اصلی و سایر عوارض وضع شده از سوی دولت قیمت تمام شده خودرو را رقم می‌زنند. وقتی خودرو به صورت مستقیم از شرکت مادر وارد شود، بهای اصلی خودرو کاهش خواهد داشت و در نتیجه قیمت تمام شده خودرو کم خواهد شد.»
او درباره اینکه در صورت واردات از شرکت مادر، خودروهای وارداتی چند درصد کاهش قیمت خواهند داشت، تصریح می‌کند: «این موارد را نمی‌توان مشخص کرد. مثلا وقتی تقاضا برای یک خودرو در ایران زیاد باشد کشورهای منطقه قیمت را بالا می‌برند، در نتیجه قیمت خودرو زیاد می‌شود، یا مثلا استقبال از یک خودرو کم است، در نتیجه قیمت نمایندگی‌های واسطه‌ای تقریبا نزدیک به قیمت شرکت مادر می‌شود، بنابراین نمی‌توان پیش‌بینی کرد.»
خدمات پس از فروش متحول می‌شود؟
موضوع دیگری که می‌توان به آن پرداخت این است که آیا واردات بدون واسطه خودرو، خدمات پس از فروش و شرایط آسان‌تری را برای خرید در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌دهد؟
احتشام‌زاد در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «در زمینه تسهیل شرایط فروش معمولا پاسخ خیر است زیرا شرکت‌های خارجی برای مباحث مبادله‌های مالی و در نظر‌گیری شرایط خاص با چالش‌هایی مواجه بوده و از این موضوع استقبال نمی‌کنند اما در حوزه خدمات پس از فروش ممکن است تغییر ایجاد شود که باز هم به سیاست‌های شرکت‌های مادر بستگی دارد که آیا می‌خواهد به‌عنوان رهبر بازار حضور داشته باشد یا به‌عنوان یک برند.»
مرشد سلوک در این زمینه اظهار می‌کند: «موضوع خدمات پس از فروش کاملا جداست و ارتباطی به واردات با واسطه یا بدون واسطه ندارد، اما نکته مهم اینجاست که خودروهایی تحت پوشش گارانتی قرار خواهند گرفت که مستقیما از نمایندگی مادر خریداری شده باشند یعنی اگر خودرو از شرکت مادر خریداری نشود خود خریدار حتی اگر نمایندگی رسمی باشد باید هزینه گارانتی را پرداخت کند.»
واردات بدون واسطه آنگونه که واردکنندگان خودرو و فرمول محاسبه قیمت تمام شده خودروهای وارداتی می‌گویند، باید منجر به کاهش قیمت این دست از خودروها شود، اما مشکل اینجاست که تا برقرارنشدن ارتباط میان سیستم بانکی ایران با سیستم بانکی جهان، نمی‌توان منتظر این اتفاقات خوش در بازار خودروهای وارداتی بود.