برني سندرز از حزب دموكرات و دونالد ترامپ از حزب جمهوريخواه توانستند آراي ايالات نبراسكا و ويرجينياي غربي را در دور ديگري از رايگيريهاي درون حزبي انتخابات رياستجمهوري 2016 امريكا به دست بياورند. با پيروزيهاي پي در پي ترامپ در انتخاباتهاي مقدماتي نگرانيها نسبت به سمت و سوي سياست خارجي دولت آينده ايالات متحده، در صورت پيروزي اين كانديداي جنجالي در انتخابات، بالا گرفته است.
به گزارش رويترز، برني سندرز پس از مشخص شدن نتيجه انتخابات روز سهشنبه با خطاب به رايدهندگان ايالت بعدي يعني فيلادلفيا گفته است: «روي صحبت من با رايدهندگان بعدي است. با وجود اختلافنظر با وزير خارجه سابق يعني هيلاري كلينتون، اكنون به روي يك چيز موافق و متمركز هستيم و آن هم شكست دادن دونالد ترامپ است.»
در همين رابطه، رييسكنوانسيون ملي جمهوريخواهان در مصاحبهيي با فاكسنيوز گفته است: «براي بازسازي وحدت در اين حزب به بيش از يك هفته وقت لازم داريم و فكر ميكنم كه ما بايد با يكديگر بنشينيم و درباره اينكه چطور ميتوانيم به يكپارچگي در اين حزب برسيم با هم صحبت كنيم.»
با انصراف ديگر رقباي جمهوريخواه ترامپ با يكهتازي در اين انتخابات توانست 1177 راي را به دست بياورد. كنوانسيون ملي حزب جمهوريخواه قرار است براي معرفي نامزد رسمي اين حزب براي انتخابات رياستجمهوري نوامبر ۲۰۱۶ در ماه آگوست برگزار شود.
خطري به نام ترامپ
با كنارهگيري تد كروز، ديگر نامزد رياستجمهوري حزب جمهوريخواه حالا وارد شدن ترامپ به روند انتخابات اصلي اين كشور جديتر شده است. شكاف در ميان اعضاي حزب جمهوريخواه گواه آن است كه حتي اعضاي اين حزب نيز از ورود او به صحنه سياستهاي امريكا احساس خطر ميكنند. با توجه به جدي شدن حضور ترامپ در اين روند برنامههاي او براي سياست خارجي امريكا بيش از سياستهاي داخلي مورد توجه قرار گرفته است.
هنوز كسي نتوانسته از روي نظرات او چيزي شبيه به «دكترين ترامپ» براي سياست خارجي شناسايي كند. او در ماه آوريل براي نخستينبار درباره سياستخارجي كشورش اظهارنظر كرد و گفت كه خواستار يك سياست خارجي است كه كمتر مداخلهجويانه باشد، ثبات را بر دموكراسي ارجح بداند و امريكا را مقدم بشمارد.
او در اين سخنراني كمسابقهاش درباره سياست خارجي كه به ميزباني مجله نشنال اينترست برگزار شده بود، گفت: «در خاورميانه، هدف ما بايد شكستدادن تروريستها و كمك به ثبات منطقه باشد، نه تغييرات راديكال.»
ترامپ با اشاره به حمله سال ۲۰۰۳ پرزيدنت جرج دبليو بوش به عراق، گفت كه پرزيدنت باراك اوباما و نخستين وزير خارجهاش -هيلاري كلينتون كه احتمالا رقيب آتي ترامپ از حزب دموكرات در انتخابات ۲۰۱۶ خواهد بود- مداخلات نظامي بيملاحظهيي را عليه حكام مستبد در خاورميانه انجام دادند و نوعي خلأ ايجاد كردند كه باعث سرازير شدن داعش و هرج و مرج شد.
طرح ابتدايي او براي داعش قطع كردن منابع مالي حاصل از فروش نفت اين گروه تروريستي است كه همين امروز هم در كاخ سفيد دنبال ميشود. البته ترامپ وعده بمباران مواضع داعش را داده و گفته كه شركتهاي نفتي امريكايي را براي بازسازي زيرساختهاي ويران شده به عراق و سوريه خواهد فرستاد تا نفت اين دو كشور را براي ايالات متحده مصادره كنند. ترامپ مدتهاست كه از اين ايده حمايت ميكند. او در سال 2007 نيز گفته بود كه امريكا بايد نفت عراق را براي جبران ضرر و زيان ايالات متحده در طول جنگ عراق مصادره كند.
ترامپ به مخاطبان خود در واشنگتن كه شامل چند رديف از مشاوران، حاميان، هيات امناي اتاق فكر دعوتكننده و تعدادي روزنامهنگار بودند، گفت: «سياست خارجي ما سراسر و به تمام، فاجعه است. با اينكه در مشاغل دولتي نبودم، اما با جنگ در عراق مخالف بودم و سالها گفتم كه اين كار به بيثباتي خاورميانه ميانجامد.»
ترامپ همچنين گفت كه به موازات اينكه از نيروي نظامي امريكا در صورت ضرورت استفاده خواهد كرد، تلاش نيز خواهد داشت تا روابط با روسيه را بهبود بخشد. از نگاه ترامپ، ولاديمير پوتين، رييسجمهوري روسيه، سياستمدار قدرتمند قابل احترامي است كه منافع مشتركي با امريكا در نابودي داعش دارد و بنا براين ميتواند شريك واشنگتن باشد. البته پوتين نيز به نوبه خود گفته كه در دوران رياستجمهوري ترامپ روابط ايالات متحده، روسيه بهتر خواهد شد.
مقابله جدي با چين برنامه ديگر در ليست امور سياستخارجي ترامپ است. او در اين سخنراني مشخص كرد كه ارزش پايين يوآن، واحد پول چين، به توانايي امريكا براي صادرات آسيب زده و جدي نبودن قوانين حمايت از مالكيت معنوي باعث شده كه سرقت چين از محصولات امريكايي بالا بگيرد. اين سياستمدار يك طرح چند مرحلهيي را براي مقابله با اين مساله دارد: متهم كردن رسمي چين به دستكاري ارزي، اعزام نيروي نظامي بيشتر به درياي جنوبي چين و پرداخت بدهيهاي ملي به پكن از جمله راهكارهاي ترامپ براي مقابله با چين است. ترامپ معتقد است براي كسب اطمينان از اينكه چين نميتواند با استفاده از اوراق قرضه دولتي امريكا از واشنگتن باجخواهي كند، كاخ سفيد بايد بدهي ملي خود را تسويه كند.
مهاجرت و روند حضور مهاجران از نقطه نظر نگراني ديگري است كه در طول دوران رياستجمهورياش به آن خواهد پرداخت. جنجاليترين طرح او درباره مكزيك و بحران مهاجران اين كشور، احداث ديواري در مرز دو كشور است. از نگاه ترامپ، دولت مكزيك نه كارگران ماهر خود كه بدترين شهروندانش را راهي امريكا ميكند و بنابراين سزاوار برخورد قهري ايالات متحده است.
بهطور كلي درك سياستخارجي ترامپ به دليل جهانبيني پر از تناقض او غيرممكن است. تصميمگيريها و محاسبات او از روي نقشه جهان است كه باعث ميشود نتوان رفتارش را پيشبيني كرد و اين غيرقابل پيشبيني بودن شايد بيش از هر چيز ديگري رياستجمهوري دونالد ترامپ را ترسناك ميكند.
طبق قوانين انتخابات امريكا، مراحل مقدماتي انتخابات رياستجمهوري مجموعهيي از انتخابات مقدماتي و انجمنهاي حزبي در درون دو حزب دموكرات و جمهوريخواه است كه در اين دوره از اول فوريه تا 14 جولاي در بيش از 50 ايالت و نيز نواحي و مناطق مختلف ايالات متحده برگزار ميشود. سرانجام مردم امريكا در روز هشتم نوامبر 2016 براي انتخاب يكي از اين دو نامزد به پاي صندوقهاي راي ميروند. دونالد ترامپ براي به دست آوردن نامزدي نهايي از سوي حزب جمهوريخواه به راي 1237 نماينده درون حزبي نياز دارد. او در ايالت نبراسكا آراي تمام 36 نماينده را از آن خود كرد و 34 نماينده ويرجينياي غربي نيز به او راي دادند. در اين صورت تعداد كل آراي نمايندگان حزبي دونالد ترامپ در انتخابات درون حزبي به 1177 خواهد رسيد. در اين صورت تنها 60 نماينده با حد نصاب 1237 نماينده فاصله خواهد داشت.
از سوي ديگر در اردوي دموكراتها، با اينكه هيلاري كلينتون تاكنون بيش از 90درصد نمايندگان لازم را براي كسب نامزدي دموكراتها به دست آورده، در ايالت ويرجينياي غربي از برني سندرز، تنها رقيب خود شكست خورد. اين سومين ايالت پياپي است كه سندرز مزاحم قطعي شدن نامزدي كلينتون ميشود. در اين انتخابات كلينتون تنها آراي11 نماينده در برابر 16 نماينده كه به سندرز راي دادند را به دست آورد. در حال حاضر كلينتون بايد منتظر دور بعدي رايگيريهاي حزبي باشد تا نامزدي خود را با كسب 143 نماينده ديگر نهايي كند.