بیست‌ویکمین نمایشگاه صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران به عنوان مهم‌ترین رخداد انرژی ایران و منطقه، روز پنجشنبه آغاز به‌کار کرد. سال گذشته در همین رویداد، زمزمه لغو تحریم‌ها بود و این نمایشگاه نسبت به سال‌های قبل از آن رونق خاصی گرفته بود. در سال ٩٤ شرکت‌های داخلی و خارجی خود را برای همکاری‌های جدید آماده می‌کردند اما حالا در سال 95 رونق نمایشگاه بسیار متفاوت از قبل است و نمایندگان شرکت‌های خارجی ماراتنی چندروزه برای مذاکره با ایران را آغاز کرده‌اند؛ چرا که سال گذشته همین نمایندگان بسیار آرام و بی‌صدا در افتتاحیه و مذاکرههای خصوصی حاضر می‌شدند، اما امسال با غرفه‌هایی بزرگ و معمولا مملو از بازدید‌کننده در نمایشگاه حاضرند و هیچ فرصتی را نمی‌خواهند از دست بدهند. حالا در پساتحریم این شرکت‌ها از غرب و شرق تلاش می‌کنند تا پیشنهادهای بهتری به ایران ارایه کنند و در کنار حضور مدیران بخش‌های مختلف این صنعت در ایران بتوانند آینده اقتصادی خود و ایران را بهبود بخشند. در ادامه مشروحی از وقایع این ماراتن نفتی را می‌خوانید:
نفت ایران در خط لوله مصری
در نشست افتتاحیه این نمایشگاه رکن‌الدین جوادی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد درحال حاضر تولید نفت خام ایران به روزانه ٣میلیون و ٧٠٠هزار بشکه رسیده و در ماه آوریل (١١ فروردین‌ماه تا ١١ اردیبهشت‌ماه) میانگین صادرات نفت خام این کشور از ٢میلیون بشکه در روز گذشت. به گفته این مقام مسئول ایران هم‌اکنون به تعهدهای پیش از تحریم در بخش تولید و صادرات نفت خام دست یافته است و به‌زودی تولید نفت خام ایران به روزانه ٣میلیون و٨٠٠هزار بشکه در روز خواهد رسید. این درحالی است که میانگین صادرات نفت خام ایران روزانه ٢میلیون و ١٠٠هزار بشکه در روز تخمین‌زده می‌شود و صادرات میعانات گازی که پیش از تحریم‌ها روزانه ٢٥٠هزار بشکه بود اکنون ٤٥٠هزار بشکه در روز است.
جوادی همچنین درباره صدور مجوز انتقال نفت ایران از خط لوله «سومد» مصر (از دریای سرخ به دریای مدیترانه) گفت: ایران برای انتقال نفت به دریای مدیترانه و اروپا یا باید از نفتكش‌های كوچك برای عبور از كانال سوئز استفاده كند یا محموله‌های نفتی بزرگ را در ساحل دریای سرخ تخلیه و پس از انتقال از طریق خط لوله سومد به دریای مدیترانه، دوباره آن را بارگیری كند. به این ترتیب پس از استفاده از خط لوله سومد حضور نفتكش‌های بزرگ ایران در بازار نفت اروپا و مدیترانه گسترش می‌یابد.
او همچنین درباره ادامه همکاری با شرکت‌های خارجی پس از تحریم‌ها گفت: گرایش ما به هیچ یک از شرکت‌های غربی یا شرقی نیست. تلاش ما این است که صنعت نفت را با حداکثر ظرفیت توسعه دهیم و باورهای درونی را تقویت کنیم. درهای صنعت نفت به روی شرکت‌های غربی و آسیایی باز است به شرط آن‌که شرایط ایران را بپذیرند. در همین راستا، جوادی به یادداشت تفاهم‌هایی اشاره کرد که به تازگی برای همکاری امضا شده است که سه یادداشت به شرکت‌های غربی و دو یادداشت به شرکت‌های آسیایی تعلق داشته است.
جوادی با اعلام این‌که نفت روی آب نداریم، تاکید کرد: مشتریان نفتی ایران از کشورهای اروپایی، آسیایی، جنوب شرق آسیا و آفریقا هستند.
ایران تخفیف نفتی نمی‌دهد
یکی دیگر از موضوعاتی که مدیرعامل شرکت ملی نفت به آن پرداخت، بحث تخفیف به مشتریان خارجی بود. به گفته این مقام مسئول رقبا برای دستیابی به مشتریان نفت ایران، حاضرند نفت خود را با تخفیف به آنها بفروشند اما ایران تاکنون تسلیم این جوسازی‌ها نشده است.
تاسیس دفتر بی‌پی در تهران
همچنین جوادی از مذاکره‌ها با توتال فرانسه درباره پروژه ال‌ان‌جی خبر داد و افزود: شرکت ملی نفت ایران و توتال فرانسه، مذاکرههای مشترکی در زمینه پروژه ایران ال‌ان‌جی داشته‌اند اما هنوز این مذاکره‌ها به جمع‌بندی نرسیده است. او در ادامه به علاقه‌مندی شرکت بریتیش پترولیوم به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نفت و گاز ایران اشاره کرد. به گفته او قرار است این شرکت در تابستان امسال دفتر خود در تهران را افتتاح کند. این مقام مسئول با بیان این‌که نماینده شرکت بریتیش پترولیوم انگلیس در این دیدار تاکید داشته است که شرکت بی‌پی دیگر مانند گذشته نیست، تاکید کرد: این شرکت انگلیسی به همکاری با ایران تمایل دارد و آنها علاقه‌مند به انتقال فناوری و سرمایه به صنعت نفت ایران هستند.
اعلام آمادگی برای همکاری با شرکت‌های ایرانی فقط به فرانسه و انگلیس مربوط نمی‌شد. در همین راستا فریدون فدایی دولت، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی ایران نیز در حاشیه نمایشگاه با اشاره به مذاکره‌ها انجام گرفته با برخی از سرمایه‌گذاران آسیایی و اروپایی به منظور جذب سرمایه و تامین دانش فنی و تکنولوژی‌های مدرن برای توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی تاکید کرد: بر این اساس تاکنون مذاکره‌هایی با سرمایه‌گذارانی از چین، هند، اتریش و ایتالیا برای امضای قراردادهای مشارکت و سرمایه‌گذاری آغاز شده است. همچنین مذاکره‌هایی با برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عمان و امارات متحده عربی برای صادرات محصولات پلی‌اتیلنی و پلیمری تولید شده آغاز شده است.
از سوی دیگر سلبعلی کریمی، مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی به ادامه مذاکره با شرکت OMV اتریش برای توسعه میدان چشمه خوش اشاره کرد و افزود: هم‌اکنون مذاکرههای فنی و قراردادی در سطح شرکت نفت درحال انجام است. وی پتانسیل سرمایه‌گذاری در میادین نفت و گاز مناطق مرکزی ایران را حدود ۱۱میلیارد دلار برآورد کرد و یادآور شد: این سرمایه‌گذاری با اولویت افزایش ضریب بازیافت، توسعه میادین مشترک نفت و گاز و اجرای طرح‌های تولید ثانویه همچون راه‌اندازی واحد‌های نمک‌زدایی انجام خواهد شد.
کریمی همچنین با اشاره به مذاکرههای انجام شده و توافقات مقدماتی با یک شرکت بزرگ نفتی کانادایی افزود: قرار است با استفاده از تکنولوژی این شرکت کانادایی چند واحد نمک‌زدایی نفت در میادین نفتی مناطق مرکزی ایران احداث شود.
صادرات گاز ایران به 15 کشور همسایه
عزیزالله رمضانی، مدیر امور بین‌الملل شرکت گاز یکی دیگر از مدیران بخش صنعت نفت و گاز بود که در نمایشگاه حاضر شد. او درباره آخرین وضعیت برنامه‌های صادرات گاز طبیعی ایران در دوران پساتحریم گفت: هم‌اکنون روزانه ٧٠٠میلیون مترمکعب گاز در کشور تولید می‌شود و براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده این مقدار تا پایان برنامه ششم توسعه به ۱. ۲میلیارد متر مکعب افزایش می‌یابد. به گفته این مقام مسئول ایران هم‌اکنون با کشورهای ترکیه، ارمنستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و پاکستان در حوزه واردات، صادرات و سوآپ گاز قرارداد تجاری دارد. این درحالی است که مذاکره با کشورهای افغانستان، عمان، کویت و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس ادامه دارد تا آنها نیز به جمع مشتریان نفتی ایران اضافه شوند. او در ادامه به برنامه‌های شرکت ملی گاز ایران برای افزایش حجم صادرات اشاره کرد و یادآور شد: با افزایش تولید و ورود فازهای جدید پارس‌جنوبی ظرفیت صادرات روزانه ٢٠٠میلیون متر مکعب گاز ایجاد می‌شود و با بهره‌گیری از طرح‌های بهینه‌سازی می‌توان این مقدار را تا ٣٥٠میلیون متر مکعب نیز افزایش داد. به این ترتیب حجم صادرات گاز ایران ١٠ برابر و طی سال‌های آتی روزانه ٣٠٠ تا ٣٥٠میلیون مترمکعب گاز به ١٥ کشور همسایه صادر می‌شود.
امضای پنج تفاهمنامه پتروشیمی با کره‌ای‌ها
مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس از امضای پنج تفاهمنامه در زمینه فاینانس و مشارکت با کره‌ای‌ها خبر داد.
همچنین عادل نژادسلیم، مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس در حاشیه نمایشگاه با اشاره به این‌که هلدینگ خلیج فارس با ١٥ شرکت خارجی که عمدتا اروپایی هستند، مذاکرههای خود را آغاز کرده است، اظهار کرد: با برخی از این شرکت‌ها تاکنون تفاهمنامه همکاری امضا کرده‌ایم. این درحالی است که برنامه فاینانس با یکی از این شرکت‌ها آغاز شده است. ارزش این فاینانس از ٢٠٠میلیون یورو تا یک‌میلیارد یورو است. همچنین با کره‌ای‌ها همکاری خواهیم کرد. به گفته مدیرعامل این شرکت، سال گذشته ٥٥درصد از محصولات آن به مشتریان خارجی فروخته شده است.
فاز 11 پارس جنوبی از آن خارجی‌ها
یکی دیگر از مدیرانی که در نمایشگاه حاضر شد، علی‌اکبر شعبان‌پور، مدیرعامل شرکت ملی نفت و گاز پارس بود. او با اشاره به راه‌اندازی فازهای ١٩، ٢٠، ٢١ و یک فاز ١٧ و ١٨ تا پایان سال جاری می‌گوید که در صورت اجرای این برنامه‌ها تولید گاز از میدان مشترک فاز جنوبی در ایران از مرز ٥٠٠میلیون متر مکعب در روز خواهد گذشت. به گفته وی فاز ١١ یکی از پروژه‌هایی است که شرکت ملی نفت برای جذب سرمایه‌گذار خارجی در قراردادهای جدید نفتی معرفی می‌کند. او همچنین درباره میدان گازی فرزاد بی گفت: در آخرین سفر وزیر انرژی هند قرار شده است این شرکت برنامه و پیشنهاد مالی خود را برای توسعه فرزاد بی تا پایان سپتامبر یا ماه بعد از آن به شرکت ملی نفت ارایه دهد تا مورد بررسی قرار گیرد.
در ادامه شعبان‌پور تعهد امسال این شرکت را راه‌اندازی پنج فاز پارس جنوبی عنوان کرد و با بیان این‌که در بخش خشکی در همه فازهای اولویت‌دار وضع مطلوبی داریم، یادآور شد: امسال نیز تا پایان زمستان ٦ سکو در فازهای اولویت‌دار پارس جنوبی نصب می‌شود که رکورد جدیدی است، پیشتر این رکورد مربوط به سال ٩٣ بود که همزمان چهار سکو نصب شده بود. فازهای اولویت‌دار امسال پارس جنوبی شامل فازهای ١٧ و ١٨، ١٩ و ٢٠ و ٢١ می‌شود که باید تا پایان امسال با ظرفیت کامل به بهره‌برداری برسد.
او همچنین با اشاره به این‌که قراردادی با شرکت‌های کره‌ای برای توسعه فاز ١٤ پارس جنوبی امضا نکرده، افزود: توسعه این فاز به کنسرسیومی از هشت شرکت با رهبری IPMI واگذار شده است. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس ادامه داد: با توجه به گشایشی که امسال در تامین منابع مالی توسعه فازهای پارس جنوبی صورت گرفته است، بدون‌شک فعالیت‌ها در پارس جنوبی شتاب می‌گیرد و با تزریق پولی که صورت می‌گیرد، احتمال دارد اعضای کنسرسیوم به‌طور شخصی با شرکت‌های کره‌ای مذاکره‌ای انجام دهند که شرکت نفت و گاز پارس نیز دخالتی در این مذاکره‌ها ندارد.
بازدید وزیر نفت عمان از نمایشگاه نفت تهران
در حاشیه این نمایشگاه میهمانان خارجی متعددی نیز حضور داشتند و از نمایشگاه بازدید کردند. یکی از آنها محمدبن‌جامد الرحمی، وزیر نفت و گاز عمان بود. این درحالی است که عمان یکی از مشتریان گاز ایران به‌شمار می‌رود و با نخستین نشانه‌های رفع تحریم‌ها مقامات این کشور مذاکره‌ها برای واردات گاز ایران به عمان را آغاز کردند. در همین راستا او گفت: پروژه صادرات گاز ایران به عمان به‌صورت جدی در دستور کار دو کشور قرار دارد. به گفته محمدرضا قدسی‌زاده، مدیر برنامه‌ریزی شرکت ملی گاز ایران هم‌اکنون طراحی پایه و مفهومی خط لوله صادرات گاز ایران به عمان از سوی شرکت ملی گاز ایران درحال انجام است. وزیر نفت و گاز عمان طی روزهای آینده با مقامات ایرانی در حوزه‌های مختلف به‌ویژه اجرای خط لوله صادرات گاز مذاکره و گفت‌وگو خواهد داشت.
* شهروند