در مورد اینکه بودجه کشور از چه محلی تامین می شود بحث بسیار است؛ از کم و زیادشدن سهم نفت تا افزایش سالانه مالیات و دیگر درآمدهای دولت. اما در مورد محل مصرف معمولا بحث هزینه های جاری و عمرانی مطرح می شود. اما اینکه این هزینه های جاری یا عمرانی برای پیشبرد چه اموری است معمولا مغفول است. این در حالی است که لایحه بودجه سالانه معمولا در جدولی به تشریح محل خرجکرد منابع دولت به تفکیک بخش های مهمی چون آموزش و پرورش، سلامت و بهداشت، دفاع و امنیت و ... می پردازد. در ادامه به تشریح بودجه از این نظر می پردازیم.
پرداخت به بازنشستگان و نهادهای حمایتی در صدر
چنانچه نمودار زیر نشان می دهد فصل رفاه اجتماعی با بیش از 62 هزار میلیارد تومان اولین بخش مصارف دولت است. در ذیل این بخش امور حمایتی با 45 هزار میلیارد تومان بیشترین سهم را دارد. بیش از 16 هزار میلیارد تومان هم صرف توانبخشی و بیمه های اجتماعی می شود
رشد 23 درصدی هزینه های امور رفاهی
درحالی که در لایحه بودجه سال 95 هزینه های دفاعی و امور سلامت و امور اقتصادی تقریبا ثابت مانده است پرداخت برای امور رفاهی و اجتماعی نسبت به لایحه بودجه سال 94 بیش از 23 درصد رشد کرده است.
سهم آموزش و پرورش دوبرابر آموزش عالی
بخش بزرگ دیگر هزینه ای دولت( جاری و سرمایه ای) مربوط به آموزش با 50 هزار میلیارد تومان هزینه است. آموزش و پرورش عمومی همواره یکی از بزرگترین بخش های هزینه ای دولت بوده و هست. طی سال آینده سهم آموزش عمومی 27 هزار میلیارد تومان است که دوبرابر آموزش عالی و 6 برابر آموزش فنی و حرفه ای است.
42 هزار میلیارد تومان برای سلامت و بهداشت
بودجه بخش سلامت و بهداشت از 40 هزار میلیارد تومان در سال 94 به حدود 42 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. سلامت و درمان مردم سومین دغدغه مهم دولت است که بعد از رفاه اجتماعی و آموزش و پرورش سالانه حدود 15 درصد بودجه دولت را به خود اختصاص می دهد.
سهم 4 درصدی نظم و امنیت عمومی
اما نظم و امنیت عمومی و امور دفاعی، دیگر وظیفه حیاتی حکومت است که از نظر هزینه کرد با حدود 37 هزار میلیارد تومان در رده چهارم قرار دارد. از این میزان 27 هزار میلیارد تومان مربوط به دفاع و امنیت ملی است که به وزارت دفاع، ارتش و سپاه تعلق می گیرد و حدود 10 هزار میلیارد تومان هم به نهادهای متولی نظم و امنیت عمومی مثل نیروی انتظامی تعلق می گیرد.
حمل و نقل، مسکن و آب در صدر امور اقتصادی
یک بخش هزینه ای دیگر دولت مربوط به امور اقتصادی است که در آن بخش حمل و نقل و مسکن با 8 و 6 هزار میلیارد تومان در صدر و بخش آب با حدود 5 هزار میلیارد تومان در رده سوم اولویت های اقتصادی دولت قرار دارد.
* خراسان