با توجه به پیشنهاد نرخ سود 18 درصدی بانکدارها به شورای پول و اعتبار اعضای اتاق بازرگانی در بخش‌های صنعت، کشاورزی و بازرگانی نظر خود را بیان و اشاره کردند که چه نرخ سودی برای کسب‌وکار مناسب است.
بحث بازنگری در نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی مدتی است که در شورای پول و اعتبار مطرح و قرار است در جلسه آینده این شورا این موضوع بار دیگر بررسی شود. اما این نرخ چند درصد شود برای کسب‌وکار کشور مناسب است؟
رضا پدیدار، نماینده بخش صنعت در هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران درباره نرخ سود بانکی به اقتصادنیوز اظهار کرد: اگر بخواهیم به تعادل اقتصادی برسیم، باید تکالیفی را بر روند اقتصادی کشور مشخص کنیم، این تکالیف عبارت است از سود حاصل از فعالیت‌های تولیدی که باید بیشتر از سود فعالیت‌های سرمایه‌گذاری باشد. وی ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر سود حاصل از فعالیت‌های صنعتی زیر 20 درصد بوده، یعنی دامنه سودی که برای شرکت‌های تولیدی صنعتی در کشور حاصل می‌شود، بین 10 تا 15 درصد است. این سود بسیار پایین است و هیچ انگیزه‌ای برای فعالان اقتصادی در حوزه صنعت ایجاد نمی‌کند تا در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند. پول‌شان را در بانک می‌گذارند و سود بیشتری دریافت می‌کنند. این به عنوان یک منطق رفتار اقتصادی در جامعه، برای توسعه و پیشرفت است. پدیدار گفت: در حال حاضر بانک‌ها نرخ سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری بلند مدت را، از ۲۰ به ۱۸ درصد کاهش می‌دهند، به‌طبع این امر مورد پسند فعالان اقتصادی در بخش تولید و صنعت نیست، به دلیل اینکه بازدهی سود در صنعت پایین‌تر از ۱۸ درصد است. وی تاکید کرد: به نظر من، دولت باید تمام ساز و کار و حمایت‌های خود را به‌جای حفظ سرمایه در تولید ببرد. زمانی که تولید به رونق بیفتد، بازدهی‌اش افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند خود را تنظیم کند، در این صورت بانک‌ها هم می‌توانند خود را تنظیم کنند. اگر بخش سرمایه و صنعت به سراغ بانک‌ها نروند، بانک‌ها پول‌شان را می‌خواهند چه کار کنند؟ باید پول‌شان را در جایی سرمایه‌گذاری کنند که بتوانند به گردش اقتصادی خود کمک کنند. در این زمان است که نقطه طلایی عرضه و تقاضا تعیین‌کننده نرخ سود در سیستم مالی و بانکی در بازار سرمایه خود را نشان می‌دهد.
وی افزود: من تصور می‌کنم نرخ تورم می‌تواند یک شاخص در تعیین نرخ سود سپرده‌ها باشد. نرخ سود سپرده‌ها باید در حول و حوش نرخ تورم یا حتی قدری هم پایین‌تر باشد تا سیستم حالت انقباضی به خود بگیرد. متاسفانه به دلیل اینکه بازار سرمایه از بین رفته، یعنی نظام بانکداری به سمت بنگاهداری رفته و حتی قاطعانه می‌توان گفت پاره‌ای از آنها سوداگری است، نمی‌توانیم به نقطه مطلوب برسیم. وی تاکید کرد: بانکدارها نگران اداره امور خود هستند، زیرا الان ۲۰درصد سود می‌دهند و از طرفی دیگر ۲۸درصد بهره دریافت می‌کنند. اگر بخواهیم عدد دامنه پولی که به سپرده‌گذاران می‌دهند و پولی که از فعالان اقتصادی بابت سود تسهیلات دریافت می‌کنند را مقایسه کنیم، بالاتر از ۳۰ درصد است. هر چقدر سوددهی بانک‌ها کاهش پیدا کند این دامنه نیز کمتر می‌شود. او گفت: در بازار سرمایه و نظام بانکداری جهانی، سود متعارف بین ۸ تا ۱۰ درصد است. اما در حال حاضر بانک‌های ما بابت پولی که از مردم می‌گیرند و به عنوان سپرده نگهداری می‌کنند و پولی که به فعالان اقتصادی می‌دهند، بیش از ۳۰ درصد سود دریافت می‌کنند. اینجا است که باید پیدا کنیم پرتقال فروش را.
۱۸ درصد سود برای تولید بالاست
احمد صادقیان، نماینده بخش کشاورزی در هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران هم در این‌باره گفت: این مسئله تابع سیاست‌های بازار است، اما نرخ سود بالای سپرده‌های بلندمدت، برای صنعت و تولید مشکلاتی ایجاد کرده، هرچند بانک‌ها هم مسائل و مشکلات خود را دارند. وی افزود: بانک‌ها مسائل بانک مرکزی و تورم را پیش می‌کشند و با توجه به آن مسائل نرخ سود را مطابقت می‌دهند، در حقیقت سیاست‌هایی را که بانک مرکزی یا دولت می‌خواهد به آنها دیکته کند را دور می‌زنند.
صادقیان ادامه داد: بانک مرکزی و دولت هم در حاشیه به نوعی جبران مافات می‌کنند، اما زمانی که پای صحبت بانک‌ها می‌نشینیم مسائلی را مطرح می‌کنند که اشاره کردم، واقع ۱۸ درصد سود برای صنعت و تولید بالاست. اگر نگاهی به این نرخ در دنیا بیندازیم، این عدد در جهان خیلی پایین‌تر است. کشورهایی که رشد کرده‌اند در حد یک تا ۳درصد نرخ سود داشتند. در حال حاضر انتظار این نرخ‌ها را نداریم اما ۱۸ درصد برای توسعه صنعت کشور زیاد است. وی همچنین اظهار کرد: به نظر من نرخ سود باید حداقل یک رقمی باشد. البته با توجه به کنترل تورم و تغییر سیاست‌های بانک مرکزی و دیگر سیاست‌های مرتبط، در یک‌بازه زمانی باید این اتفاق بیفتد.
کاهش نرخ سود فرمول شود
رضی حاجی آقامیری، نماینده بخش بازرگانی در هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران هم درباره نرخ سود مناسب برای فضای کسب‌وکار گفت: در حال حاضر باید تا جایی که امکان دارد نرخ بهره را پایین آورد و انجام این کار به صورت یک فرمول شود. وی تصریح کرد: به‌طور معمول قاعده کار این است که بهره بانکی یک مقدار جزئی از نرخ تورم بالاتر باشد. وقتی نرخ تورم را 15 درصد اعلام کرده‌اند به نظرم، نرخ سود 18 درصدی خیلی بد نیست.