ترمز رشد بيكاري هنوز كشيده نشده است؛ اين را تازه‌ترين گزارش مركز آمار مي‌گويد. گزارشي كه از رشد 0.1 درصدي نرخ بيكاري خبر مي‌دهد؛ بيكاري 10.9 درصدي در تابستان 1394. اين مي‌تواند همان زنگ خطري باشد كه بارها و بارها نسبت به آن هشدار داده شده بود. نه فقط كارشناسان كه خود مسوولان دولتي نيز، پيش از اين‌بارها از نگراني‌هايشان در خصوص رشد بيكاري كه گاهي از آن به ورود سيل جديد بيكاران براي يافتن شغل ياد مي‌كردند، گفته بودند.
گزارش مركز آمار حاكي از آن است كه نرخ بيكاري 10.8درصدي فصل بهار، در فاصله سه ماه بعد از آن به 10.9درصد رسيده است. براساس اين گزارش نرخ مشاركت اقتصادي در تابستان امسال برابر 38.9 درصد بوده كه اين ميزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 1.7 واحد درصد افزايش و نسبت به بهار امسال 0.9 واحد درصد رشد پيدا كرده است. اما بيكاري رو به گسترش در تابستان امسال، در برخي استان‌ها بيشتر از ساير نقاط كشور دامنگير جمعيت 10 سال و بيشتر شده است به نحوي كه 6 استان چهارمحال و بختياري، كهگيلويه و بويراحمد، خراسان رضوي، كرمانشاه، اصفهان و لرستان با نرخ بيكاري بالاتر از 12.61 درصد در نقشه اشتغال كشور به رنگ قرمز ظاهر شدند. فصل دوم امسال، چهارمحال و بختياري بيشتر از ساير استان‌ها درگير پديده بيكاري بوده كه با نرخ 16 درصدي پيشتاز است. البته وضعيت كرمانشاهي‌ها هم چندان مساعد نبوده است؛ اين استان هم بيكاري 15.2درصدي را در فصل تابستان تجربه كردند.
به گزارش تعادل، براساس گزارش مركز آمار در تابستان امسال جمعيت بيكاران كشور برابر با 2 ميليون و 735 هزار و 419 نفر بوده است. جمعيت بيكاران در بهار امسال برابر 2 ميليون و 647 هزار و 233 نفر بوده است. به اين ترتيب جمعيت بيكاران كشور در فاصله يك فصل در سال جاري معادل 88 هزار و 186 نفر افزايش پيدا كرده است. همچنين 12.2درصد از اين جمعيت مربوط به نقاط شهري و 7.4 درصد به نقاط روستايي تعلق داشته است. به اين ترتيب در تابستان امسال جمعيت 25 ميليون و 139هزار و 49 نفر بوده است. اين جمعيت در بهار امسال 21ميليون و 861هزار و 106 نفر بوده است.
رشد 1.4 واحد‌درصدي بيكاري نسبت به تابستان قبل
تابستان سال قبل بود كه نرخ بيكاري بعد از مدت‌ها تك رقمي شد. سال گذشته همين روزها بود كه مركز آمار نرخ بيكاري تابستان 93 را معادل 9.5درصد اعلام كرد؛ برآوردي كه با وجود برخي ابهامات نسبت به صحت آن، اميدواري‌هايي در خصوص كاهش روند بيكاري را به همراه داشت. اما تغييرات نرخ بيكاري در فاصله تابستان سال گذشته تاكنون نشان مي‌دهد كه اين اميدواري‌ها چندان قابل اتكا نبوده است. در فاصله تابستان سال گذشته تاكنون نرخ بيكاري معادل 1.4 واحد‌درصد رشد داشته است. اما وضعيت بيكاري در روستاها نسبت به مناطق شهري همچنان بهتر است. در تابستان امسال نرخ بيكاري در روستاها معادل 7.4درصد بود. اين گروه مشاركت اقتصادي 41.1درصدي هم در اين مدت داشتند. البته بدان معنا نيست كه روستاييان از وضعيت رو به گسترش بيكاري در سراسر كشور مصون مانده‌اند. نرخ بيكاري در مناطق روستايي در تابستان سال گذشته معادل 7درصد بود كه تغييرات سال جاري نشان از رشد 0.4 واحد‌درصدي اين نرخ در فاصله تابستان امسال نسبت به سال 93 دارد.
بيكاري فراگير زنان
تغييرات نرخ بيكاري در تابستان امسال بيانگر آن است كه بيكاري در ميان زنان همچنان فراگيرتر است. در حالي نرخ بيكاري ميان زنان در دومين فصل امسال 19.9درصد بود كه مردان بيكاري 8.9درصدي را در اين فصل پشت سرگذاشتند. برپايه اين گزارش؛ نرخ مشاركت اقتصادي در بين زنان نسبت به مردان و در نقاط شهري نسبت به نقاط روستايي همانند بهار سال جاري كمتر بوده است. نرخ مشاركت اقتصادي زنان در تابستان امسال معادل 13.8درصد بود و در مقابل مردان مشاركت 64.2درصدي در اقتصاد داشتند.
بيكاري 16درصدي در چهارمحال و بختياري
اما همانطور كه اشاره شد، ميزان بيكاري در تمام استان‌ها يكسان نيست. برخي استان‌ها از پتانسيل بيشتري در ايجاد شغل برخوردارند. در بررسي شاخص‌هاي عمده نيروي كار به تفكيك استان‌ها در تابستان 94 نشان مي‌دهد، كه استان‌هاي چهارمحال و بختياري با 16درصد و كرمان با 6.5 درصد كمترين نرخ بيكاري را ثبت كردند. بعد از چهارمحال و بختياري، كرمانشاه بيكاري 15.2درصدي و پس از آن خراسان رضوي با بيكاري 14.2درصدي بيشترين ميزان بيكاري در سراسر كشور را داشتند. اما بعد از كرمان وضعيت بيكاري در آذربايجان شرقي نسبت به ساير استان‌ها بهتر بود؛ اين استان در تابستان امسال بيكاري 6.6 درصدي را تجربه كرد. وضعيت نرخ بيكاري در خراسان جنوبي با نرخ 7.2 درصد بهتر از استان‌هاي ديگر بود.
اما بيشترين مشاركت اقتصادي در تابستان امسال در استان گيلان با نرخ 44.2 درصدي به ثبت رسيده است. در مقابل هم كمترين ميزان مشاركت اقتصادي در اين مدت مربوط به سيستان و بلوچستان با نرخ 29.5درصد بوده است. طبق گزارش مركز آمار؛ استان تهران در مدت زمان مورد نظر بيكاري‌اي معادل 9.2درصد داشت كه اين ميزان به نسبت كمتر از نرخ متوسط بيكاري در كشور بوده است. اما در تابستان پايتخت مشاركت اقتصادي 37.7 درصدي داشته است.
بخش خدمات در صدر فعاليت‌هاي اقتصادي
گزارش تهيه شده در مركز آمار نشان مي‌دهد كه 8.5درصد جمعيت شاغل در تابستان امسال داراي اشتغال ناقص بوده‌اند، البته اين شاخص در بين مردان بيشتر از زنان و در نقاط روستايي بيشتر از نقاط شهري بود. همچنين نرخ اشتغال ناقص نسبت به بهار امسال، 0.7درصد كاهش پيدا كرده است. بررسي اشتغال در بخش‌هاي عمده اقتصادي نشان مي‌دهد كه خدمات با 48.6درصد بيشترين سهم در اشتغال را به خود اختصاص داده است، در مراتب بعدي بخش‌هاي صنعت با 32.2درصد و كشاورزي با 19.2درصد قرار دارند. در مقايسه با فصل بهار، بخش خدمات 0.7درصد افزايش، بخش صنعت 0.8درصد كاهش و بخش كشاورزي بدون تغيير باقي مانده‌اند. برهمين اساس، بررسي نرخ بيكاري جوانان 24-15 ساله حاكي از آن است كه 25.7درصد از جميعت فعال اين گروه سني بيكار بوده‌اند؛ اين شاخص در بين زنان نسبت به مردان و در نقاط شهري نسبت به نقاط روستايي بيشتر بوده و نسبت به فصل مشابه در سال گذشته 0.2درصد افزايش و نسبت به فصل قبل 2.4درصد كاهش يافته است. نرخ بيكاري جوانان 29-15 ساله نيز حاكي از آن است كه 23.4درصد از جمعيت فعال، بيكار بوده‌اند و اين شاخص در بين زنان نسبت به مردان و در نقاط شهري نسبت به نقاط روستايي بيشتر بوده است.
طبق گزارش مركز آمار ايران، سهم شاغلان 15ساله و بيشتر با ساعت كار معمول 49ساعت و بيشتر نشان مي‌دهد، 41درصد آنها به‌طور معمول بيش از 49ساعت در هفته كار مي‌كنند كه نسبت به فصل قبل 2درصد افزايش داشته است؛ اين شاخص كه يكي از نماگرهاي كار شايسته است، نشان مي‌دهد در كشور سهم زيادي از شاغلان بيشتر از استاندارد كار مي‌كنند.
