كاهش 5 درصدي ارزش ريال در دو ماه گذشته، بسياري از اهالي ميدان فردوسي و سبزهميدان را به اين نتيجه رسانده است كه افزايش نرخ دلار ادامهدار است.
در حالي كه پيشبيني ميشد دستيابي به توافق با شوك مثبت اوليه در بازار ارز همراه باشد، روند حركت اين بازار نشان داد تاثيرپذيري مثبت از اتفاقات سياسي به حداقل رسيده است. هرچند نرخ دلار در بازار آزاد از ابتداي سال جاري افزايشي را تجربه كرد اما نوسانهاي دلار در روزهاي اخير به اوج رسيده است. هر چند فردوسي و سبزهميدان در قرق فروشندگان خياباني دلار و صرافيهاي بيمجوز و بعضا مجوزدار است اما كمتر كسي حاضر است با يك خبرنگار صحبت كند. بعضا وقتي زبان به گفتن دلايل نرخ دلار باز ميشود كه برآورد اين باشد خريدار به دنبال قيمت مناسب در روزهاي مناسب است. حالا در شرايطي نرخ دلار به 3500 تومان رسیده كه برخي از فعالان اين بازار، تغيير رويه صرافيهاي بيمجوز را در اين افزايش قيمت دخيل ميدانند.
يكي از فروشندگان دلار در اين باره به خبرنگار "روزنامه اعتماد" گفت: بررسيها نشان ميدهد عرضه دلار در اين روزها كه روزهاي اوج تقاضا تلقي ميشود كم شده است. برخي صرافيهايي كه حالا به صرافيهاي غيرمجاز مشهور شدهاند، عرضه ارزشان را كم كردهاند از اين رو ميبينيم كه قيمتها در حال افزايش است. وي گفت: البته عرضه ارز از سوي بانك مركزي نيز كاهش يافته و ميتوان دليل كاهش را در پايين آمدن قيمت نفت و در نتيجه كاهش درآمدهاي ارزي ايران از اين محل ارزيابي كرد. وي در حالي كه ميان صحبتهايش گريزي به واردات و صادرات نيز ميزد، گفت: اخيرا تقاضاي ارز كاهش پيدا كرده، همين نشان ميدهد حجم صادرات و وارداتمان كم شده است. بالاخره صادركننده هم در همين بازار ارزش را ميفروشد. وقتي كمتر از قبل ميفروشد يعني پولي كه به دست ميآورد كمتر از قبل است.
ظن به خارجيها
اسدالله عسگر اولادي يكي از فعالان اقتصادي مهم كشور و عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني، با انتقاد از ورود بيبرنامه هيات تجاري خارجي به كشور گفت: براي ورود اين هياتها بايد برنامه داشته باشيم، و بايد مراقب بود، تا اين هياتها در اين ديدارها سرمايه ما را به سمت كشور خودشان جذب نكنند و اين همه سوال ايجاد شده كه چرا ظرف 15 روز ريال ما 15 درصد تنزل يافته است.
حضور سازمان يافته دلالان
هر چند فعالان بازار به اين سوال كه عملكرد سازمان يافته و خاصي را كه در خدمت رشد قيمت دلار باشد در روزهاي اخير مشاهده كردهايد يا خير را بيپاسخ گذاشتهاند اما اللهوردي رجايي سلماسي، دخالتگري و اخلال برخي سود جويان را كماكان عامل نوسانات بازار ارز اعلام كرد و افزود: چنين روندي به هيچ عنوان توجيه منطقي و اقتصادي ندارد. اين كارشناس اقتصادي ادامه داد: عدهاي قصد دارند بازار را متشنج كنند تا باز هم بتوانند از آب گلآلود ماهي گرفته و به سودهاي كلاني كه در گذشته داشتند دست پيدا كنند. با افزايش قيمت دلار در ابتداي كار سود خود را به دست ميآورند و بعد كه ارز مورد نياز خود را فروختند، بازار را رها ميكنند تا قيمت دلار بهسمت واقعي خود كه كمتر از سه هزار و ٤٠٠ تومان است برگردد.
دولت مداخله ميكند؟
برخي فعالان بازار اين سوال را با احتياط جواب ميدهند. در مواجهه با اين سوال كه چرا قيمت دلار در ابتداي روز بالا ميرود و در پايان روز كاهش مييابد، ميگويند: انگار وقتي قيمت دلار عزم بالا رفتن ميكند، دولت از ميانه روز مداخله ميكند تا دفتر قيمتها روي نرخهاي پايينتر بسته شود. اين بدان معني است كه دولت مايل نيست افزايش قيمت دلار يك باره و ناگهاني اتفاق بيفتد. پيشبينيها حكايت از آن داشت كه نرخ دلار در روزهاي آتي نيز ميتواند روند افزايشياش را طي كند اما با اين حال برخي نيز معتقدند افزايش قيمتها از ابتداي مهر متوقف خواهد شد چرا كه تب سفرهاي خارجي فروكش ميكند. ايام حج نيز همواره افزايش اندكي را در قيمت دلار رقم ميزند.