نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران در سال 1393 نشان می‌دهد که در سالی که گذشت درآمد خانوار ایرانی کفاف هزینه‌هایش را نمی‌داد.
آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران در سال 1393 با مراجعه به حدود دوازده‌هزار و هفتصد خانوار نمونه توسط بانک مرکزی انجام گرفته و نشان می‌دهد که در سال گذشته هزینه سالانه یک خانوار ایرانی 32میلیون و 876 هزار تومان و درآمد سالانه همان خانوار 31میلیون و 393هزار تومان بوده است.
در ادامه برخی از نتایج به‌دست آمده را می‌خوانید؛
* خانواده‌های ایرانی چندنفره‌اند؟
در سال مورد بررسی متوسط تعداد افراد خانوار 3.44 نفر بود که نسبت به سال قبل کاهش داشته است. از کل تعداد خانوارها، خانوارهای چهارنفری با 30.1 درصد بیشترین و خانوارهای ده نفر و بیشتر با 0.1 درصد کمترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.
* دخل و خرج خانوار ایرانی به‌روایت بانک مرکزی؛ درآمد کفاف هزینه را نمی‌دهد
براساس نتایج این بررسی متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار حدود 328760هزار ریال (ماهانه حدود 27397هزار ریال) بوده است. هزینه مزبور که شامل ارزش اجاره‌خانه شخصی نیز می‌باشد، نسبت به سال 1392 معادل 15.6 درصد افزایش داشته است.
از کل هزینه‌های ناخالص خانوار به‌ترتیب، 33.4 درصد به هزینه «مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها» ، 24.6 درصد به هزینه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها»، 10.4 درصد به هزینه «حمل و نقل»، 8.4 درصد به هزینه «کالاها و خدمات متفرقه»، 5.8 درصد به هزینه «بهداشت و درمان»، 4.6 درصد به هزینه «پوشاک و کفش»، 4.1 درصد به هزینه «لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه»، 2.3 درصد به هزینه «تفریح و امور فرهنگی»، 2.1 درصد به هزینه «ارتباطات»، 2.0 درصد به هزینه «رستوران و هتل»، 1.9 درصد به هزینه «تحصیل» و 0.4 درصد به هزینه «دخانیات» اختصاص داشته است (جدول شماره 1)
* درآمد سالانه یک خانوار ایرانی "31 میلیون و 393 هزار تومان" اعلام شد
متوسط درآمد ناخالص3 سالانه یک خانوار در سال 1393 حدود 313934هزار ریال (ماهانه حدود 26161هزار ریال) بوده که نسبت به سال 1392 معادل 13.4 درصد افزایش داشته است. 69.7 درصد از کل درآمد ناخالص را درآمد پولی ناخالص و 30.3 درصد را درآمد غیرپولی (شامل ارزش اجاره‌خانه شخصی) تشکیل داده است (جدول شماره 2).
* ایران پیر شد
گروه‌های سنی توزیع افراد خانوارها برحسب گروه‌های سنی نشان می‌دهد که در سال مورد بررسی، 7.0 درصد از افراد خانوارها «5 سال و کمتر»، 6.3 درصد «10ــ6سال»، 6.8 درصد «15ــ11سال»، 7.6 درصد «20ــ16سال»، 20.2 درصد «30ــ21سال»، 29.9 درصد «50ــ31سال» و 22.2 درصد «51 سال و بیشتر» سن داشته‌اند (جدول شماره 3).توزیع افراد شش‌ساله و بیشتر خانوارها بر حسب میزان سواد در سال 1393 نشان می‌دهد که 11.2 درصد «بی‌سواد»، 1.5 درصد قادر به «خواندن و نوشتن»، 21.4 درصد دارای «تحصیلات ابتدایی»، 43.4 درصد دارای «تحصیلات راهنمایی و متوسطه» و 22.5 درصد دارای «تحصیلات دانشگاهی» بوده‌اند (جدول شماره 4).
* 58 درصد خانوارهای ایرانی یک "شاغل" دارند
براساس نتایج این بررسی، 23.7 درصد خانوارها «بدون فرد شاغل»، 58.0 درصد دارای «یک نفر شاغل»، 15.2 درصد دارای «دونفر شاغل» و 3.1 درصد دارای «سه نفر شاغل و بیشتر» بوده‌اند (جدول شماره 5). در مقایسه با سال 1392 درصد خانوارهای «یک نفر شاغل» افزایش و درصد خانوارهای «بدون فرد شاغل»، با «دو نفر شاغل» و با «سه نفر شاغل و بیشتر» کاهش داشته است.
* چه‌میزان از خانوارهای ایرانی اجاره‌نشین هستند؟
بررسی نحوه تصرف محل سکونت خانوارها در سال 1393 نشان می‌دهد که 64.4 درصد از خانوارها در مسکن شخصی (مالک‌نشین)، 25.6 درصد در مسکن اجاری، 0.8 درصد در مسکن در برابر خدمت و 9.2 درصد در مسکن رایگان سکونت داشته‌اند (جدول شماره 6). در مقایسه با سال 1392، درصد سکونت در مسکن رایگان افزایش، درصد سکونت در مسکن اجاری کاهش و درصد سکونت در مسکن شخصی و در برابر خدمت بدون تغییر بوده است.
براساس نتایج مزبور، 3.5 درصد خانوارها از «یک اتاق»، 30.4 درصد در «دو اتاق» و 47.5 درصد از «سه اتاق»، 14.6 درصد از «4 اتاق»، 2.6 درصد از «پنج اتاق» و 1.4 درصد از «شش اتاق و بیشتر» استفاده می‌نموده‌اند (جدول شماره 7).
* تسهیلات محل سکونت و لوازم زندگی مورد استفاده خانوارها
بررسی تسهیلات محل سکونت خانوارها نشان می‌دهد که در سال مورد بررسی، 99.5 درصد خانوارها از آب لوله‌کشی، 100.0 درصد از برق، 92.8 درصد از گاز شهری، 43.5 درصد از فاضلاب شهری، 80.8 درصد از تلفن، 28.4 درصد از اینترنت، 98.2 درصد از آشپزخانه، 99.5 درصد از حمام، 63.0 درصد از کولر ثابت آبی، 18.5 درصد از کولر گازی، 8.4 درصد از سیستم حرارت مرکزی5 (شوفاژ) و 40.6 درصد از انباری بهره‌مند بوده‌اند (جدول شماره 8).
در سال 1393 از نظر لوازم زندگی، 45.8 درصد خانوارها از اتومبیل شخصی، 17.2 درصد از موتورسیکلت، 13.7 درصد از دوچرخه، 54.8 درصد از چرخ خیاطی، 26.4 درصد از رادیوضبط و ضبط‌صوت، 99.4 درصد از تلویزیون، 51.2 درصد از ویدئو و دستگاه پخش لوح فشرده، 48.3 درصد از رایانه (کامپیوتر)، 13.2 درصد از دوربین فیلم برداری، 46.7 درصد از یخچال، 83.5 درصد از فریزر و یخچال‌فریزر، 99.5 درصد از اجاق گاز، 92.8 درصد از جاروبرقی، 85.5 درصد از ماشین لباسشویی و 95.2 درصد از تلفن همراه استفاده می‌نموده‌اند (جدول شماره 9).
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. هزینه ناخالص بدون احتساب مبالغ پرداختی خانوار بابت مالیات و حق بازنشستگی (سهم خانوار) می‌باشد.
2. منظور از درآمد ناخالص، میزان درآمد قبل از کسر مبالغ مالیات و حق بازنشستگی (سهم خانوار) و نیز درآمد حاصل از فروش کالاهای دست دوم می‌باشد.
3. در این مورد، امکان کم‌گویی خانوارها وجود دارد.
4. تحصیلات دینی بر حسب مورد بین تحصیلات راهنمایی و متوسطه و دانشگاهی توزیع شده است.
5. شامل پکیج نمی‌باشد.