وزارت خارجه امريكا طي بيانيهای از تمديد مهلت مذاكرات تا سهشنبه هفته آينده خبر داد. در اين بيانيه آمده است : ايران و 1+5 تصميم گرفتهاند تا توافق ژنو را به مدت يك هفته ديگر تمديد كنند تا فرصت بيشتري براي مذاكرات حاصل شود. اتحاديه اروپا نيز روز سهشنبه همزمان با ضربالاجل مذاكرات هستهيي و عدم حصول توافق، مجوز تعليق مجموعهيي از تحريمها را ذيل برنامه اقدام مشترك، تمديد كرد. در بيانيه شوراي اتحاديه اروپا آمده است: «شورا با هدف دادن زمان بيشتر به مذاكرات جاري جهت رسيدن به راهكاري بلندمدت براي موضوع هستهيي ايران، تعليق تمهيدات محدودساز اتحاديه اروپا را كه در تاريخ 24 نوامبر 2013 ذيل برنامه اقدام مشترك مورد توافق قرار گرفت، تمديد كرد.»
روز پاياني مذاكرات هستهيي بر مبناي تعيين مهلت ضربالاجل دهم تيرماه مانند روزهاي پيشين با ديدارها و نشستهاي مقامات بلندپايه طرفين مذاكره توام بود. درحالي كه روزگذشته محمدجواد ظريف وزير امور خارجه كشورمان مجددا به وين بازگشت تا آخرين مرحله مذاكرات وارد فاز نهايي خود شود، برخي اظهارنظرهاي كارشناسان غربي حاكي از آن بود كه احتمال دارد غربيها با گنجاندن درخواستهاي جديد در بندهاي مذاكرات سبب شدهاند تا ظريف براي مشورت به تهران مراجعت كند، اما اظهارات ظريف مبني بر وجود برنامه قبلي جهت حضور در تهران و بازگشت وي به همراه علياكبر صالحي و حسين فريدون به محل مذاكرات ميتواند باتوجه به سابقه حضور اين دو نفر در مذاكرات قبل و نتيجه بخش بودن حضور آنها در توافق لوزان نويدبخش خبرهاي خوشي از وين براي كشور باشد. روز گذشته پس از مذاكرات طرفين خبر رسيد كه مذاكرات تا 16 تير(7 جولاي) تمديد شده است.
مرحله حساس مذاكرات
محمدجواد ظريف روزگذشته پس از ورود به وين، پايتخت اتريش در مصاحبه با خبرنگاران بااشاره به اينكه مذاكرات به مرحله بسيار حساسي رسيده است، گفت: در اين مرحله با اراده سياسي و عزم و با كار فراوان امكان پيشبرد كار هست. وي افزود: بيش از همه به اراده سياسي طرف مقابل براي رسيدن به يك سرانجام قابلقبول نياز است. مردم ايران تنها توافقي را خواهند پذيرفت كه عادلانه باشد و اين موضوع را طرف مقابل نيز درك كرده است. به گزارش ايسنا، وي حضور صالحي در مذاكرات را بسيار مفيد دانست و افزود: اين حضور باوجود مشكلات سلامتي ايشان، نشاندهنده جديت ايران در مذاكرات است. لازم به ذكر است وي با جان كري همتاي امريكايي خود نيز بر سر توافق جامع نهايي ديدار و گفتوگو داشت.
امكان رسيدن به توافق
در همين راستا پايگاه تحليلي امريكايي المانيتور در گزارش خود حضور علياكبر صالحي را در تسريع رسيدن به راهكارهايي براي موضوعات باقيمانده و حل نشده يا مبهم در مذاكرات بسيار سودمند دانست. به گزارش ايرنا، لورا روزن خبرنگار حوزه سياست خارجي المانيتور از وين نوشت: يك مقام ارشد امريكايي كه خواست نامش فاش نشود، گفت ما و ايرانيها ميدانيم لحظه بسيار مهمي در مذاكرات فرارسيده است؛ يقينا رسيدن به توافق ممكن است و مسيري پيش روي خود ميبينيم كه ميتواند رسيدن به توافق و تحقق مهمترين مطالبات ما را ممكن كند. اما هنوز مسائل واقعي و دشواري باقي است كه بايد براي رسيدن به توافق جامع حل شود و همچنان نميدانيم ميتوانيم اين مسائل را حل كنيم يا خير؟ اما اميدواريم.
المانتيور نوشت: اما مقامات امريكايي اشاره كردند احتمالا آخرين موانع براي رسيدن به توافق تنها درمورد موضوعات فني يا حتي مساله هستهيي به خودي خود نيست. اين كار بسيار دشوار است و تصميم گرفتن براي رسيدن به توافق جامع هستهيي تصميم بسيار بزرگي است. عدنان طباطبايي كارشناس مسائل ايران در برلين در اين خصوص ميگويد: سياستمداران ايراني در روزهاي اخير بيشتر سرگرم تلاش براي منطبق كردن توافق هستهيي با هويت انقلابي ايران هستند. اين توافق براي ايران معنايي بيشتر دارد و ميتواند مسير را براي فصل تازهيي در سياست خارجي اين كشور بگشايد. اين كارشناس مسائل ايران در ادامه افزود: عدهيي از سياستمداران ايراني ميگويند ما كشوري انقلابي و مخالف امپرياليسم هستيم كه نميخواهيم تسليم قدرتهاي بزرگ شويم و ميگويند 6كشور قدرتمند جهان را واداشتيم حق غنيسازي ايران را بپذيرند و آنها را به پذيرش دستاوردهاي خود وادار كرديم و در همان حال از اصول خود عقب ننشستيم.
تكاپوی شركتهاي غربي
ژك دووو در گزارشي كه با عنوان آيا ايران به سمت پايان تحريمها ميرود؟ و در تارنماي تلويزيون فرانسه منتشر شده است، نوشت: مذاكرات ميان غرب و ايران به نقطه رفع اختلافات رسيده است. براساس اين گزارش، غربيها دسترسي آژانس بينالمللي انرژي هستهيي را به پايگاههاي هستهيي و ازجمله نظامي ميخواهند. اين درحالي است كه رهبر عالي ايران آيتالله علي خامنهاي اين خواسته را بهويژه درمورد پايگاههاي نظامي رد ميكند. وي همچنين ممنوعيت فعاليت هستهيي به مدت 10سال را نميپذيرد. تارنماي تلويزيون فرانسه افزود: مساله مشكلساز ديگر، تحريمهاست. ايران تعليق كامل و سريع تحريمها را خواستار است درحالي كه غربيها به رفع تدريجي تحريمها و بازگشتپذيري آن براي بررسي حسننيت تهران در پرونده هستهيي تمايل دارند.
در اين گزارش آمده است: گزارش تلويزيوني به مصاحبه خبرنگاران اين رسانه با مردم ايران مربوط ميشود. در اين گزارش، ابتدا دو مصاحبه در محل برگزاري نمازجمعه تهران پخش ميشود و از دو مصاحبهشونده كه هر دو در مخالفت با امريكا سخن ميگويند. در بخش ديگر اين گزارش، كه به گفته خبرنگاران بيشتر مردم از طبقه متوسط جامعه را شامل ميشود، رفاه نسبي را در زندگي خواستار ميشوند. اين رسانه فرانسوي ميافزايد: حتي اگر وزيران خارجه، وين را ترك كنند، به آن بازخواهند گشت؛ همه اتفاق نظر دارند كه مذاكرات بهدليل اهميت چالش و موانع باقيمانده از 30ژوئن (10تير) فراتر خواهد رفت. در اين ميان برخي كشورهاي خاورميانه چون عربستانسعودي و اسراييل (رژيمصهيونيستي)، نگاه مثبتي به حمايت امريكا از ايران ندارند.