سال‌ها پیش وقتی ادیسون برای نخستین بار توانست نور الکتریکی را اختراع کند حتی فکرش را هم نمی‌کرد امروزه بعد از گذشت نزدیک به یک‌و‌نیم قرن، بشر بتواند این‌چنین زندگی خود را با انواع نور و لامپ‌های متفاوت نورانی کند. نور به‌عنوان یکی از منابع مهم برای زندگی بشر سال‌هاست مورد توجه بسیاری افراد قرار گرفته و رشدی تصاعدی را طی کرده تا به شکل امروزی خود درآید و انواع نورهای رنگی و سفید، ضعیف و قوی، جهت‌دار و پراکنده را تقدیم بشر کند. اما انسان امروز تنها به گرفتن نور و روشن کردن محیط اطراف خود قانع نبود و سال‌های زیادی وقت گذاشت تا بتواند باکیفیت‌ترین نورها را باکمترین هزینه‌ها و کمترین آسیب‌ها از آن خود کند.
تا سال‌ها پیش در خانه‌ها و خیابان‌ها، شرکت‌ها و کارخانه‌ها همگی از انواع لامپ‌های تخم‌مرغی زردرنگی بهره می‌گرفتند که هم گرمای زیادی تولید می‌کرد و هم برق بیشتری مصرف می‌کرد همچنین کارشناسان معتقد بودند تشعشع این نورها برای چشم و بدن انسان و همچنین محیط‌زیست به دلیل وجود پرتوهای مادون قرمز و فرابنفش مضر است از این رو تولیدکنندگان و فعالان عرصه نور و روشنایی به سمت لامپ‌های LEDروی آوردند.
LEDها از دهه‌های گذشته در الکترونیک عموما برای نمایش خاموش یا روشن بودن نمایشگرها در وسایل و ماشین‌آلات مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما در حال حاضر تعدادی از اینLEDها را در کنار هم قرار می‌دهند و درون یک محفظه شیشه‌ای گذاشته تا نور را در جهت خاصی متمرکز و ایجاد روشنایی کنند. در سال‌های ابتدایی تولیدLEDها بزرگ‌ترین مشکل مربوط به رنگ آنها بود. اما اکنون به آسانی با تغییر در ساختار فیزیکی و مواد تشکیل‌دهنده LED، نور در رنگ‌ها و شدت‌های مختلف و با طول موج مشخص با رنگ کاملا خالص تولید می‌شود و همان‌طور که می‌بینید در گوشه و کنار زندگی‌های امروز تماما از این لامپ‌ها استفاده می‌شود.
مزایا از زبان صاحب‌نظران
در گزارش امروز قصد داریم وضعیت بازار و شرایط سرمایه‌گذاری در یک کارخانه تولیدکننده انواع لامپ‌های LEDرا بررسی کنیم. برای این منظور به سراغ سازمان بهره‌وری انرژی ایران رفته‌ایم، یکی از مسئولان این سازمان از مزایای این لامپ‌ها نسبت به انواع دیگر آن به «فرصت امروز» می‌گوید: مهم‌ترین دلیل تمایل دولت و مردم به این لامپ‌ها به دلیل مزایای بسیاری است که این لامپ‌ها نسبت به انواع قدیمی آن دارند و با وجود قیمت بالاتر و صرف هزینه‌های بیشتر اما همچنان دولت تلاش می‌کند لامپ‌های LEDرا به‌صورت کامل جایگزین لامپ‌های رشته ای، بخار جیوه و بخار سدیم کند. از جمله این مزایا موارد زیر را می‌توان نام برد:
طول عمر بالا که نخستین و شاید مهم‌ترین فاکتور، طول عمر لامپ‌های LED باشد. لامپ‌های LED طول عمری بین 50 تا 60 هزار ساعت دارند. همچنین کیفیت نور خروجی نسبت به سایر انواع لامپ‌ها در سطح بالاتری قرار می‌گیرد. سرعت بالا برای خاموش و روشن شدن که به (Response Time) معروف است، در واقع لامپ‌های LED به محض رسیدن ولتاژ به آنها روشن می‌شوند ولی به‌عنوان مثال لامپ‌های متال‌هالید زمانی بالغ بر پنج دقیقه لازم دارند تا به حداکثر نور خود برسند و بعد از خاموش شدن هم زمان مشابهی لازم است تا نور آنها کم شده و خاموش شوند حتی بعد از خاموشی دیگر فورا روشن نمی‌شوند چراکه لامپ گرم‌کننده و سنسور داخل لامپ اجازه روشن کردن مجدد لامپ را تا زمانی که لامپ سرد نشده نمی‌دهد که حدودا سه دقیقه طول می‌کشد تا سنسور اجازه ورود ولتاژ را بدهد و بعد از آن چهار تا پنج دقیقه زمان لازم است تا به حداکثر نور خود برسد.
میزان مصرف انرژی برق کمتر از دیگر مزیت‌های این نوع لامپ‌هاست که مورد توجه بسیاری از مصرف‌کنندگان قرار گرفته است. جالب است بدانیدLEDها هم قابلیت تغذیه با جریان AC و هم جریان DC با مصرف کم را دارند، یعنی می‌توانند از منابع انرژی خورشیدی یا باتری نیز جهت تامین نیروی خود استفاده کنند. همچنین در سایر انواع لامپ‌ها طول عمر لامپ تابعی از تعداد روشن و خاموش کردن لامپ‌هاست درحالی‌که طول عمرLEDها تنها به مدت زمان روشن ماندن بستگی دارد. تنظیم شدت نور و تنظیم زاویه تابش از دیگر امکانات و برتری‌های LEDها نسبت به سایر انواع لامپ‌ها است که در موزه‌ها و اماکن خاص می‌تواند بسیار قابل توجه باشد.
حمایت سازمان بهره‌وری انرژی
این عضو سازمان درخصوص حمایت‌هایی که سازمان بهره‌وری انرژی از تولیدکنندگان به عمل می‌آورد، می‌گوید: سازمان بیشتر از اینکه بتواند کمک مالی یا تسهیلاتی را در اختیار فعالان قرار دهد، حمایت‌های معنوی و علمی خود را در اختیار این افراد می‌گذارد به‌گونه‌ای که در بحث شروع سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی کارخانه به فعالان مشاوره و کمک می‌دهیم، همچنین در بحث آگاه‌سازی و تبلیغات و ترغیب مردم به سمت استفاده از این لامپ‌ها سازمان تلاش‌های بسیاری کرده است به علاوه برندهایی که به تایید سازمان از نظر ساخت و کیفیت برسند را از طریق سایت و مجراهای دیگر معرفی و تبلیغ می‌کند.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری
دلایل بسیاری وجود دارد که سرمایه‌گذاری در تولید انواعLEDها را به‌صرفه جلوه می‌دهد، یکی از مهم‌ترین این دلایل، گرایش شدید مصرف‌کنندگان خانگی و همچنین کارخانه‌ها، دولت و شهرداری‌ها برای استفاده از این لامپ‌ها به دلیل مزیت‌های گفته شده است به‌گونه‌ای که در سال‌های اخیر بیش از 50 درصد لامپ‌های LEDجایگزین سایر انواع لامپ‌ها شده‌اند و این مصرف یک سیر صعودی را می‌پیماید. به علاوه میزان بالایی از این لامپ‌ها در سال‌های گذشته در انواع و اشکال متفاوت از کشورهایی مانند چین و ترکیه وارد کشور شده‌اند که براساس نیاز بوده است. از این رو اگر در داخل کشور تولید را بالاتر ببریم دیگر لزومی هم به واردات نخواهد بود و تولیدات داخل پاسخگوی نیاز کشور خواهد بود. از دیگر فرصت‌های این کسب‌و‌کار می‌توان به قابلیت و انعطاف اینLEDها اشاره کرد که می‌تواند خروجی را براساس سلیقه و نیاز مشتری به دست آورد به‌گونه‌ای که با تغییر چیدمانLEDها به‌راحتی می‌توان در شکل و شمایل نهایی لامپ تغییر ایجاد کرد تا براساس خواسته مشتری باشد.
سرمایه‌های لازم
برای راه‌اندازی یک کارخانه تولیدی که انواع لامپ‌های LED را تولید کند، میزان و مبلغ سرمایه‌گذاری با توجه به نوع تولید و میزان تولید به‌شدت متفاوت است و نمی‌توان مبلغ مشخصی برای آن در نظر گرفت، اما نکته جالب که می‌توان به آن اشاره کرد این است که ماشین‌آلات تولید لامپLED به‌صورت خط تولید که مجموعه‌ای از کل ماشین‌آلات است وارد می‌شود، یعنی به‌صورت یکجا توسط ماشین‌سازان متخصص در این مورد ساخته و تحویل می‌شوند به‌گونه‌ای که متقاضی اجرای طرح، نیازی به سفارش تک‌تک ماشین‌ها برای ساخت نداشته بلکه خط تولید کامل را با ظرفیت موردنظر جهت ساخت سفارش می‌دهد. اصلی‌ترین مجوز مورد نیاز جهت ورود به این عرصه، پروانه بهره‌برداری است که توسط وزارت صنایع ارائه می‌شود. همچنین سازمان ملی استاندارد هم جزو سازمان‌هایی است که بر فعالان این عرصه و تولیدات آنها نظارت می‌کند.
در مجموع می‌توان گفت کمینه مبلغ برای ورود به این سرمایه‌گذاری 5 میلیارد تومان با زمینی به متراژ هزار متر در شهرک‌های صنعتی و مناطق ویژه برآورد می‌شود. این مبلغ می‌تواند تا سقف 30میلیارد هم در نظر گرفته شود که میزان تولید بیشتری با تنوع بهتری در انواع مختلف را خواهد داشت.
سرمایه‌گذاران خارجی
در حال حاضر کارخانه‌های بسیاری در مناطق مختلف کشور در حال تولید این لامپ‌ها هستند درحالی‌که سرمایه‌گذار برخی از این کارخانه‌ها افرادی ایرانی نیستند و توسط سرمایه‌گذاران خارجی مدیریت می‌شوند، آخرین نمونه آن‌که مورد توجه و حمایت دولت هم قرار گرفت یک مجتمع صنعتی بود که توسط سرمایه گذاران کانادایی به منظور تولید لامپ‌های کم‌مصرف «LED» در شهرستان نهاوند احداث شد. فاز اول این طرح با اعتبار اولیه 40 میلیارد تومان و اشتغال‌زایی 400 نفر عملیاتی شد. این طرح که در قالب طرح ملی در 100 هکتار از اراضی ملی روستای شادمانه از توابع بخش مرکزی شهرستان نهاوند احداث شد تولید لامپ های روشنایی متداول در کلیه بخش‌های خانگی، اداری، تجاری، صنعتی، معابر، خیابانی، تزیینی، محیطی، پارکی و نمایشگرها را دارد.
سال‌ها پیش وقتی ادیسون برای نخستین بار توانست نور الکتریکی را اختراع کند حتی فکرش را هم نمی‌کرد امروزه بعد از گذشت نزدیک به یک‌و‌نیم قرن، بشر بتواند این‌چنین زندگی خود را با انواع نور و لامپ‌های متفاوت نورانی کند.
نور به‌عنوان یکی از منابع مهم برای زندگی بشر سال‌هاست مورد توجه بسیاری افراد قرار گرفته و رشدی تصاعدی را طی کرده تا به شکل امروزی خود درآید و انواع نورهای رنگی و سفید، ضعیف و قوی، جهت‌دار و پراکنده را تقدیم بشر کند. اما انسان امروز تنها به گرفتن نور و روشن کردن محیط اطراف خود قانع نبود و سال‌های زیادی وقت گذاشت تا بتواند باکیفیت‌ترین نورها را باکمترین هزینه‌ها و کمترین آسیب‌ها از آن خود کند. تا سال‌ها پیش در خانه‌ها و خیابان‌ها، شرکت‌ها و کارخانه‌ها همگی از انواع لامپ‌های تخم‌مرغی زردرنگی بهره می‌گرفتند که هم گرمای زیادی تولید می‌کرد و هم برق بیشتری مصرف می‌کرد همچنین کارشناسان معتقد بودند تشعشع این نورها برای چشم و بدن انسان و همچنین محیط‌زیست به دلیل وجود پرتوهای مادون قرمز و فرابنفش مضر است از این رو تولیدکنندگان و فعالان عرصه نور و روشنایی به سمت لامپ‌های LEDروی آوردند.
LEDها از دهه‌های گذشته در الکترونیک عموما برای نمایش خاموش یا روشن بودن نمایشگرها در وسایل و ماشین‌آلات مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما در حال حاضر تعدادی از اینLEDها را در کنار هم قرار می‌دهند و درون یک محفظه شیشه‌ای گذاشته تا نور را در جهت خاصی متمرکز و ایجاد روشنایی کنند. در سال‌های ابتدایی تولیدLEDها بزرگ‌ترین مشکل مربوط به رنگ آنها بود. اما اکنون به آسانی با تغییر در ساختار فیزیکی و مواد تشکیل‌دهنده LED، نور در رنگ‌ها و شدت‌های مختلف و با طول موج مشخص با رنگ کاملا خالص تولید می‌شود و همان‌طور که می‌بینید در گوشه و کنار زندگی‌های امروز تماما از این لامپ‌ها استفاده می‌شود.
مزایا از زبان صاحب‌نظران
در گزارش امروز قصد داریم وضعیت بازار و شرایط سرمایه‌گذاری در یک کارخانه تولیدکننده انواع لامپ‌های LEDرا بررسی کنیم. برای این منظور به سراغ سازمان بهره‌وری انرژی ایران رفته‌ایم، یکی از مسئولان این سازمان از مزایای این لامپ‌ها نسبت به انواع دیگر آن به «فرصت امروز» می‌گوید: مهم‌ترین دلیل تمایل دولت و مردم به این لامپ‌ها به دلیل مزایای بسیاری است که این لامپ‌ها نسبت به انواع قدیمی آن دارند و با وجود قیمت بالاتر و صرف هزینه‌های بیشتر اما همچنان دولت تلاش می‌کند لامپ‌های LEDرا به‌صورت کامل جایگزین لامپ‌های رشته ای، بخار جیوه و بخار سدیم کند. از جمله این مزایا موارد زیر را می‌توان نام برد:
طول عمر بالا که نخستین و شاید مهم‌ترین فاکتور، طول عمر لامپ‌های LED باشد. لامپ‌های LED طول عمری بین 50 تا 60 هزار ساعت دارند. همچنین کیفیت نور خروجی نسبت به سایر انواع لامپ‌ها در سطح بالاتری قرار می‌گیرد. سرعت بالا برای خاموش و روشن شدن که به (Response Time) معروف است، در واقع لامپ‌های LED به محض رسیدن ولتاژ به آنها روشن می‌شوند ولی به‌عنوان مثال لامپ‌های متال‌هالید زمانی بالغ بر پنج دقیقه لازم دارند تا به حداکثر نور خود برسند و بعد از خاموش شدن هم زمان مشابهی لازم است تا نور آنها کم شده و خاموش شوند حتی بعد از خاموشی دیگر فورا روشن نمی‌شوند چراکه لامپ گرم‌کننده و سنسور داخل لامپ اجازه روشن کردن مجدد لامپ را تا زمانی که لامپ سرد نشده نمی‌دهد که حدودا سه دقیقه طول می‌کشد تا سنسور اجازه ورود ولتاژ را بدهد و بعد از آن چهار تا پنج دقیقه زمان لازم است تا به حداکثر نور خود برسد.
میزان مصرف انرژی برق کمتر از دیگر مزیت‌های این نوع لامپ‌هاست که مورد توجه بسیاری از مصرف‌کنندگان قرار گرفته است. جالب است بدانیدLEDها هم قابلیت تغذیه با جریان AC و هم جریان DC با مصرف کم را دارند، یعنی می‌توانند از منابع انرژی خورشیدی یا باتری نیز جهت تامین نیروی خود استفاده کنند. همچنین در سایر انواع لامپ‌ها طول عمر لامپ تابعی از تعداد روشن و خاموش کردن لامپ‌هاست درحالی‌که طول عمرLEDها تنها به مدت زمان روشن ماندن بستگی دارد. تنظیم شدت نور و تنظیم زاویه تابش از دیگر امکانات و برتری‌های LEDها نسبت به سایر انواع لامپ‌ها است که در موزه‌ها و اماکن خاص می‌تواند بسیار قابل توجه باشد.
حمایت سازمان بهره‌وری انرژی
این عضو سازمان درخصوص حمایت‌هایی که سازمان بهره‌وری انرژی از تولیدکنندگان به عمل می‌آورد، می‌گوید: سازمان بیشتر از اینکه بتواند کمک مالی یا تسهیلاتی را در اختیار فعالان قرار دهد، حمایت‌های معنوی و علمی خود را در اختیار این افراد می‌گذارد به‌گونه‌ای که در بحث شروع سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی کارخانه به فعالان مشاوره و کمک می‌دهیم، همچنین در بحث آگاه‌سازی و تبلیغات و ترغیب مردم به سمت استفاده از این لامپ‌ها سازمان تلاش‌های بسیاری کرده است به علاوه برندهایی که به تایید سازمان از نظر ساخت و کیفیت برسند را از طریق سایت و مجراهای دیگر معرفی و تبلیغ می‌کند.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری
دلایل بسیاری وجود دارد که سرمایه‌گذاری در تولید انواعLEDها را به‌صرفه جلوه می‌دهد، یکی از مهم‌ترین این دلایل، گرایش شدید مصرف‌کنندگان خانگی و همچنین کارخانه‌ها، دولت و شهرداری‌ها برای استفاده از این لامپ‌ها به دلیل مزیت‌های گفته شده است به‌گونه‌ای که در سال‌های اخیر بیش از 50 درصد لامپ‌های LEDجایگزین سایر انواع لامپ‌ها شده‌اند و این مصرف یک سیر صعودی را می‌پیماید. به علاوه میزان بالایی از این لامپ‌ها در سال‌های گذشته در انواع و اشکال متفاوت از کشورهایی مانند چین و ترکیه وارد کشور شده‌اند که براساس نیاز بوده است. از این رو اگر در داخل کشور تولید را بالاتر ببریم دیگر لزومی هم به واردات نخواهد بود و تولیدات داخل پاسخگوی نیاز کشور خواهد بود. از دیگر فرصت‌های این کسب‌و‌کار می‌توان به قابلیت و انعطاف اینLEDها اشاره کرد که می‌تواند خروجی را براساس سلیقه و نیاز مشتری به دست آورد به‌گونه‌ای که با تغییر چیدمانLEDها به‌راحتی می‌توان در شکل و شمایل نهایی لامپ تغییر ایجاد کرد تا براساس خواسته مشتری باشد.
سرمایه‌های لازم
برای راه‌اندازی یک کارخانه تولیدی که انواع لامپ‌های LED را تولید کند، میزان و مبلغ سرمایه‌گذاری با توجه به نوع تولید و میزان تولید به‌شدت متفاوت است و نمی‌توان مبلغ مشخصی برای آن در نظر گرفت، اما نکته جالب که می‌توان به آن اشاره کرد این است که ماشین‌آلات تولید لامپLED به‌صورت خط تولید که مجموعه‌ای از کل ماشین‌آلات است وارد می‌شود، یعنی به‌صورت یکجا توسط ماشین‌سازان متخصص در این مورد ساخته و تحویل می‌شوند به‌گونه‌ای که متقاضی اجرای طرح، نیازی به سفارش تک‌تک ماشین‌ها برای ساخت نداشته بلکه خط تولید کامل را با ظرفیت موردنظر جهت ساخت سفارش می‌دهد. اصلی‌ترین مجوز مورد نیاز جهت ورود به این عرصه، پروانه بهره‌برداری است که توسط وزارت صنایع ارائه می‌شود. همچنین سازمان ملی استاندارد هم جزو سازمان‌هایی است که بر فعالان این عرصه و تولیدات آنها نظارت می‌کند. در مجموع می‌توان گفت کمینه مبلغ برای ورود به این سرمایه‌گذاری 5 میلیارد تومان با زمینی به متراژ هزار متر در شهرک‌های صنعتی و مناطق ویژه برآورد می‌شود. این مبلغ می‌تواند تا سقف 30میلیارد هم در نظر گرفته شود که میزان تولید بیشتری با تنوع بهتری در انواع مختلف را خواهد داشت.
سرمایه‌گذاران خارجی
در حال حاضر کارخانه‌های بسیاری در مناطق مختلف کشور در حال تولید این لامپ‌ها هستند درحالی‌که سرمایه‌گذار برخی از این کارخانه‌ها افرادی ایرانی نیستند و توسط سرمایه‌گذاران خارجی مدیریت می‌شوند، آخرین نمونه آن‌که مورد توجه و حمایت دولت هم قرار گرفت یک مجتمع صنعتی بود که توسط سرمایه گذاران کانادایی به منظور تولید لامپ‌های کم‌مصرف «LED» در شهرستان نهاوند احداث شد. فاز اول این طرح با اعتبار اولیه 40 میلیارد تومان و اشتغال‌زایی 400 نفر عملیاتی شد. این طرح که در قالب طرح ملی در 100 هکتار از اراضی ملی روستای شادمانه از توابع بخش مرکزی شهرستان نهاوند احداث شد تولید لامپ های روشنایی متداول در کلیه بخش‌های خانگی، اداری، تجاری، صنعتی، معابر، خیابانی، تزیینی، محیطی، پارکی و نمایشگرها را دارد.