موضوع مالیات بر ارزش افزوده با اعلام صنف چلوکبابی‌ها مبنی بر نپرداختن این نوع مالیات به یک سوژه داغ تبدیل شد و این پرسش را مطرح کرد که مصرف‌کننده‌ها چند بار باید مالیات بر ارزش افزوده بپردازند! این تعدد پرداخت در چرخه مالیاتی در حوزه موادغذایی نمود بیشتری دارد و همین هم باعث نظرهای متنوع شده است.
روز یکشنبه (دیروز) گزارشی از مقاومت چلوکبابی‌ها در برابر مالیات بر ارزش افزوده منتشر شد که در قالب آن، رئیس اتحادیه چلوکباب و چلوخورش تهران اعلام کرد که با وجود تصمیم سازمان امور مالیاتی برای دریافت مالیات بر ارزش افزوده از همه رستوران‌ها، چلوکبابی‌ها و اغذیه‌فروشی‌های زنجیره‌ای، تصمیمی برای تبعیت ندارند و مذاکرات با رئیس این سازمان هنوز به جایی نرسیده و چون تفاهمی نشده است، پرداخت مالیات بر ارزش افزوده فعلا عملیاتی نیست. به گفته او بر این اساس مردم هم نباید مالیاتی بابت این موضوع به اعضای صنف چلوکباب و چلوخورشت بپردازند؛ حال آن‌که واقعیت چیز دیگری است. تجربه حقیقی مردم در این مورد می‌گوید که مدت‌هاست برای غذا خوردن هم مالیات بر ارزش افزوده اجباری است و دیگر فرقی نمی‌کند چلوکباب بخوری یا پیتزا. تفاوتی هم ندارد که به رستوران‌های زنجیره‌ای بروید یا چلوکبابی کوچک گوشه خیابان؛ هر جا که بخواهید غذا بخورید باید ٩درصد مالیات بر ارزش افزوده از کل رقم قابل پرداخت را بپردازید.
مالیات می‌گرفتند اما پرداخت نمی‌کردند
نکته عجیب دیگر این است که برخی اصناف (به‌عنوان مثال چلوکباب و چلوخورشتی‌ها) مدت‌هاست که مالیات بر ارزش افزوده را دریافت کرده‌اند اما ریالی از این رقم به حساب سازمان امروز مالیاتی واریز نشده است. بازتاب گزارش هم در بسیاری از سایت‌های خبری با این دست از واکنش‌های اعتراضی مردم مواجه شده است که گریبان صنوف را می‌گیرد و گاهی هم به سیاست‌گذاران و ناظران واکنش دارد. یکی از همین معترضان در زیر گزارش «شهروند» که در سایت تابناک باز انتشار شده، نوشته است: موقع فروش چلوکباب مبالغی به‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده از ما خواسته می‌شود، اعتراض هم که می‌کنیم به تابلو سازمان امور مالیاتی نصب‌شده اشاره می‌کنند. پس این پول‌هایی که دریافت شده به کجا رفته است. یکی دیگر از مخاطبان با نام مستعار ایرانی نوشته، سود رستوران‌ها به‌طور معمول حداقل٤٠درصد است که به این مبلغ سودهای حاشیه‌ای ازجمله قراردادهای کترینگ هم اضافه می‌شود، بنابراین اخذ مبالغ ارزش افزوده از مصرف‌کنندگان در مقابل کاهش سود رستوران‌داران موضوعی مهم است که این مهم باید از سود کترینگ‌ها کسر شود، نه از جیب خالی مصرف‌کنندگان ضمن این‌که کیفیت غذا نیز در این کشور مغفول مانده است.
چند بار باید مالیات بپردازیم؟
سوال دیگری که بي‌پاسخ مانده این‌که مصرف‌کننده چند بار باید مالیات بپردازد؟ یک‌بار برای مواداولیه، یک‌بار برای محصول نهایی مثلا یک‌پرس چلوکباب و بعد هم مالیات برای نوشابه و سالاد (درج شده در قیمت نهایی فروش) و بقیه سرویسی که دریافت می‌کند. بسیاری از مردم معتقدند همین مالیات‌های چندباره یکی از دلایل گران شدن قیمت غذا شده است، جالب این‌که درنهایت هم نه سازمان مالیات سهمی از این رقم به دست می‌آورد و نه مردم نفعی از این چرخه می‌برند. یکی از شهروندان در همین مورد گفته، من متوجه داستان ارزش افزوده برای اغذیه‌فروشی‌ها نشدم، ما یک‌بار به صورت تفکیکی باید مالیات بر ارزش افزوده را بدهیم مثلا نوشابه با ارزش افزوده ٢٢٠٠ تومان فروخته می‌شود، یک‌بار هم در فاکتوری که اغذیه‌فروشی برایمان صادر می‌کند باید برای آن پرداخت کنیم؛ یعنی عملا دو مرتبه باید مالیات برارزش افزوده پرداخت کنیم! دیگری نوشته با این مالیات‌ها چه اتفاقی افتاد؟ فقط ارقام فاکتورها در مسیر تولید تا مصرف کلان‌تر شد؛ از کارخانه تا پخش ٩ درصد، پخش تا عمده فروش ٩ درصد، عمده‌فروش تا خرده‌فروش‌ها ٩درصد و تا به دست مصرف‌کننده برسد ٢٤درصد شده است. مخاطب دیگری گفته چرا من باید ٢بار مالیات بدهم هم بابت حقوقی که می‌گیرم و هم بابت خرید؛ اما فروشنده مالیاتی را که از من می‌گیرد باید به سازمان پرداخت کند آن هم اگر شفاف عمل کند؟ مردم در ادامه هم به سازمان امور مالیاتی هشدار داده‌اند، هم راه‌حل ارایه کرده‌اند.
فقط از حق سرویس مالیات بگیرید
یکی از همین افراد نوشته در مملکت ما از قوانین سایر کشور‌ها استفاده می‌شود ولی نه به‌طور کامل مثل همین مالیات بر ارزش افزوده که به قول مسئولان سال‌هاست در کشور‌های اروپایی وضع شده اما نمی‌گویند که این مالیات از موادغذایی دریافت نمی‌شود یا مقدار دریافت شده بسیار ناچیز است.خواننده دیگری هم گفته فقط سازمان امور مالیاتی و سایر سازمان‌ها مراقب باشند، کسبه یا همان حبیب‌اله سابق ٩درصد مالیات را بر حق سرویس اضافه کنند، نه بر کل صورت‌حساب.در این میان به نظر می‌رسد که در کنار برخی تصمیمات غلط، برخی از اصناف هم سیاست بازی دو طرفه را انتخاب کرده‌اند و به قول یکی از خوانندگان گزارش داستان‌شان؛ حکایت شترمرغ است، می‌گویی تخم بگذار، می‌گوید شترم پای بار رسیدن که می‌رسد ادعای مرغ بودن دارد.