اسفند پارسال احمد اصغری‌مهرآبادی، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در امور مسکن‌مهر از ارسال نامه افزایش وام 402 هزار واحد مسکن‌مهر به بانک مسکن خبر داد و گفت: این نامه را به بانک مسکن و بانک‌های عامل برای پرداخت ارسال کرده‌ایم و بانک مسکن هم وعده داده این افزایش سقف را از سال 1394 آغاز کند. علاوه‌بر بانک مسکن، قرار شد اداره راه و شهرسازی استان‌ها نیز در هماهنگی با بانک‌های عامل نسبت به افزایش 5 میلیون تومانی سقف تسهیلات مسکن‌مهر اقدام کنند اما این وعده در سال جاری با خلق واژ‌ه‌ای از سوی بانک مسکن به اجرا در نیامد.
ماجرا از این قرار است که بانک مسکن اجرای مصوبه دولت یازدهم را به «بهداشت اعتباری» شعب وابسته و اعلام کرده تا زمانی‌که بهداشت اعتباری از سوی بانک مسکن روشن نشود، افزایش سقف تسهیلات واحدهای مسکن‌مهر اجرایی نخواهد شد. برخی مسؤولان وزارت راه و شهرسازی با ابراز تعجب نسبت به این واژه جدید، از آن به‌عنوان کلمه جدیدی در ادبیات بانک مسکن یاد می‌کنند و البته کارشناسان اقتصادی معتقدند این بانک تمایلی به افزایش سقف تسهیلات مسکن‌مهر با توجه به منافعش ندارد. در هر حال وعده بانک مسکن برای افزایش سقف وام واحدهای مسکن‌مهر در سال 1393 اجرا نشد تا آنجا که اصغری مهرآبادی دوشنبه هفته گذشته از ارسال نامه افزایش سقف تسهیلات 232 هزار مسکن‌مهر توسط بانک مسکن به شعب استان‌ها خبر داد و تصریح کرد که می‌خواهیم برای 570 هزار واحد نیمه‌تمام این طرح، سقف وام را افزایش دهیم.
وی بر پیگیری افزایش 5 میلیون تومانی سقف تسهیلات مسکن‌مهر تأکید کرد به‌‌طوری که وزیر راه و شهرسازی نیز در این زمینه جلسات زیادی با بانک مرکزی برگزار کرده است. قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در امور مسکن‌مهر در ادامه افزوده است که پس از پیگیری‌های فراوان توانستیم مصوبه افزایش سقف تسهیلات را برای پروژه‌های با پیشرفت بالای 75 درصد از شورای پول و اعتبار دریافت کنیم اما در تلاشیم افزایش سقف تسهیلات را برای واحدهای با پیشرفت 70 درصد و حتی کمتر از 70درصد نیز عملیاتی کنیم. با این همه ولی بانک مسکن هنوز مجوز افزایش 5 میلیون تومانی سقف وام مسکن‌مهر را صادر نکرده است.
در همین حال حبیب‌الله طاهرخانی، عضو هیات مدیره عمران شهرهای جدید با تاکید بر کاهش آورده متقاضیان مسکن‌مهر پردیس به دنبال امضای تفاهمنامه هزارمیلیارد تومانی با بانک مسکن گفت که طبق این تفاهمنامه باید ماهانه ۸۵ میلیارد تومان برای هزینه‌کرد در اختیار شرکت عمران قرار گیرد. وی با بیان اینکه بخشی از این مبالغ برای کاهش آورده‌های مردم در بحث آماده‌سازی و محوطه‌سازی هزینه می‌شود، اضافه کرد: هزینه‌های آماده‌سازی و محوطه‌سازی پروژه‌های مسکن‌مهر پردیس در برخی سایت‌ها افزایش یافته که این مساله نیز در قیمت تمام شده واحدهای مسکونی تاثیر می‌گذارد. به تصریح وی، در این تفاهمنامه بحث خرید و فروش زمین به بانک مسکن مطرح نیست. وی خاطرنشان کرد: چارچوب کلانی به اسم «مدیریت دارایی‌ها» وجود دارد که براساس آن اراضی در اختیار شرکت سرمایه‌گذاری یا تامین سرمایه بانک قرار می‌‌گیرد؛ آنها با اعمال حقوق مالکانه، امکان ارزش‌افزوده و تبدیل نقدینگی را برای ما فراهم کرده و این منابع صرف هزینه‌های خدمات زیربنایی، روبنایی، آماده‌سازی و محوطه‌سازی پروژه‌های مسکن‌مهر خواهد شد.
پایان مسکن‌مهر شهرهای جدید
با وجود همه کاستی‌ها اما مدیرعامل عمران شهرهای جدید ایران معتقد است به غیر از پردیس، تا دهه فجر امسال پروژه مسکن‌مهر در همه شهرهای جدید کشور به پایان می‌رسد. محسن نریمان با بیان اینکه وظیفه تکمیل و تحویل پروژه‌های مسکن‌مهر شهرهای جدید کشور از سال 1392 به این معاونت واگذار شده، تصریح کرد: به غیر از پردیس که پروژه مسکن‌مهر در این شهر نسبت به دیگر شهرها دیرتر کلید خورد، افتتاح هیچ پروژه مسکن‌مهری پس از دهه مبارک فجر قابل قبول نخواهد بود. نریمان قول داد که در کنار تکمیل واحدهای مسکن‌مهر، تلاش می‌کنیم خدمات زیربنایی و روبنایی در شهرهای جدید برای شهروندان فراهم شود که واگذاری زمین‌های پردیس به بانک مسکن که به صورت آزمایشی در حال اجرا بوده، طرح خوبی است و قابل اجرا در دیگر شهرها نیز خواهد بود. در این‌‌‌باره رئیس کمیسیون عمران مجلس اعتقاد دارد که قول داده شده پروژه‌های مسکن‌مهر پردیس تا پایان سال 1394 به اتمام برسد در حالی که تکمیل واحدهای مسکن‌مهر پردیس متوقف است. سیدمهدی هاشمی با بیان اینکه در کمیسیون عمران جلسه‌‌ای برگزار و ساعت‌ها روی این موضوع بحث شد، تصریح کرد: در این جلسه درباره مسکن‌مهر گزارشات و مستندات خود را ارائه کرده‌ایم. وی خاطرنشان کرد: حضور رئیس‌جمهوری و ارائه سیاست‌های کلان دولت برای تامین مسکن اقشار مختلف جامعه می‌تواند پاسخ خوبی به گزارش کمیسیون عمران مجلس باشد.
وزارت نیرو به قولش عمل نمی‌کند!
جالب آنکه باران هاشم‌زهی، مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید پرند گفته است که در حال حاضر بیش از 12 هزار واحد تکمیل‌شده در شهر جدید پرند وجود دارد که معطل نصب کنتور آب، برق و گاز هستند اما هیچ زمان قطعی از سوی وزارت نیرو برای تامین این انشعابات اعلام نشده است. به گفته هاشم‌زهی، با اینکه قانون تکلیف را مشخص کرده است اما وزارت نیرو هنوز به تکالیفش عمل نمی‌کند. وی امیدوار است در صورت عمل کردن وزارت نیرو به وظایفش، پرونده مسکن‌مهر تا اوایل سال 1395 بسته شود. متأسفانه هنوز برخی از پروژه‌های مسکن‌مهر پس از ۸سال به متقاضیان تحویل داده نشده است و حتی برخی تعاونی‌های مسکن‌مهر حاضر به واریز پول متقاضیان به حساب دولت برای اتمام این پروژه‌ها نیستند. از سوی دیگر به دلیل اینکه تعاونی یک نهاد خصوصی به شمار می‌رود، دولت اجازه ورود به مباحث آنها را ندارد بنابراین نظارت بر تعاونی‌ها با قانون فعلی به درستی انجام نمی‌گیرد. گفتنی است ۵۴۰۰ واحد در فاز ۵ پرند که در اختیار تعاونی‌ها مانده، بلاتکلیف است و اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران هم نظارت درستی بر کار تعاونی‌ها ندارد به‌طوری‌که با شیوه کنونی، پروژه‌ای که در اختیار تعاونی‌ها قرار بگیرد موفق نخواهد بود.
به‌طور قطع چنانچه سیر تکمیل و تحویل واحدهای مسکن‌مهر به همین‌گونه پیش رود، دیری نمی‌گذرد که چنین واحدهایی تبدیل به بافت فرسوده می‌شوند و به جای آنکه وام پایانی بانک مسکن به آنها تعلق گیرد باید وام نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده به آنها داد. دیر زمانی نمی‌گذرد که خانه‌های مهر دیگر قابل سکونت نخواهد بود اگر فکری برای آنها نشود.